آنغوزه گیاهی با ریشه هایی گوشتی و ضخیم است. این گیاه در مناطق خشک و گرم آسیا مانند کوه های افغانستان، بیابان های خشک ایران و هند رشد می کند و دارای گل هایی زرد رنگ است که به شکل گل آذین چتری در انتهای ساقه ها قرار می گیرند. میوه این گیاه قهوه ای رنگ و بیضی شکل است. ساقه این گیاه نوعی صمغ دارد که به نام آنغوزه شناخته می شود. مزه این صمغ تند، گس و سوزاننده است و بوی آن شبیه به ترکیبات گوگردی است که قسمت دارویی این گیاه را تشکیل می دهد. در ادامه مطلب به مهم ترین خواص آنغوزه اشاره خواهیم کرد.
آنغوزه چیست؟
آنغوزه گیاهی دارویی از تیره چتریان است که خواص فراوانی دارد. این گیاه به نام های آنگوزاکما، خوراکما و کورن کما شناخته می شود. آنغوزه بوته ای علفی، بزرگ و چند ساله است که ارتفاع آن معمولا به ۲/۵ متر می رسد. ساقه آن ضخیم و محکم با سطحی نسبتا خشک است. برگ های قاعده گیاه ضخیم و بزرگ هستند؛ به گونه ای که طول آن ها به ۶۰ سانتی متر می رسد. این برگ ها تقسیمات زیادی دارند که به قطعاتی دندانه دار تبدیل می شوند. گل های آنغوزه به رنگ زرد بوده به شکل گل آذین چتری در انتهای ساقه قرار می گیرند.
میوه ها، بیضی شکل، دو فندقه ای و مسطح هستند که بر روی هر کدام از آن ها ۵ خط وجود دارد و کناره های آن بال مانند هستند. رنگ میوه ها متمایل به قهوه ای تیره است و از ریشه تا ساقه گیاه بر اثر تیغ زدن ماده ای به اسم اولئوگوم رزینی به دست می آید که به آنغوزه شهرت دارد. آنغوزه ابتدا متمایل به رنگ شیری است و مزه ای تلخ و تند و بوی متعفن و غیر قابل تحمل دارد که تهوع آور است. به همین خاطر از قدیم به مدفوع شیطان معروف شده است. این گیاه از قدیم الایام مصارف دارویی داشته است و خاستگاه اصلی آن در ایران و مناطق بلوچستان، خراسان، کرمان و نواحی جنوبی آن می باشد.
آشنایی با مهم ترین خواص آنغوزه
آنغوزه با فواید و خواص بی شماری همراه است. متأسفانه تحقیقات بسیار کمی در خصوص خواص آن انجام شده است. با این وجود این گیاه خواص بالقوه فراوانی دارد. اگر می خواهید بدانید که صمغ این گیاه چه خواصی دارد، در ادامه به چند نمونه از آن اشاره کرده ایم:
۱. کاهش فشار خون
آنغوزه نقش مهمی در رقیق کردن خون دارد و می تواند به کاهش فشار خون کمک کند. این گیاه حاوی کومارین است که باعث بهبود جریان خون شده و مانع از تشکیل لخته خون می شود.
۲. کاهش نفخ
آنغوزه دارویی قدیمی و مؤثر در درمان مشکلات شکمی مانند نفخ، سندرم روده تحریک پذیر، گاز معده و کرم روده است و به دلیل خواص ضد اسپاسمی و ضد التهابی که دارد، به کاهش این مشکلات کمک می کند. برای این منظور می توانید مقداری از آنغوزه را به غذای روزانه خود اضافه کنید.
۳. تسکین دهنده دردهای قاعدگی
آنغوزه می تواند دردهای شکم و گرفتگی عضلات این ناحیه را تسکین دهد و به عنوان یک رقیق کننده خون طبیعی شناخته می شود. از طرف دیگر باعث افزایش میزان ترشح و جریان خون شده و به تسکین درد کمک می کند. مقدار کمی آنغوزه، نمک و پودر شنبلیله را در یک فنجان آب دوغ ترکیب کنید و آن را در دوره های مختلف قاعدگی مصرف کنید.
۴. تسکین دهنده آسم
آنغوزه باعث تسکین برونشیت، آسم و سرفه های خشک می شود و همانند یک آنتی بیوتیک طبیعی و مؤثر عمل می کند. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که مقداری آنغوزه و آب را با یکدیگر مخلوط کنید تا یک خمیر ملایم به دست آید. این خمیر را روی سینه بمالید. هم چنین می توانید پودر زنجبیل خشک و آنغوزه را به همراه مقداری عسل ترکیب کنید. این ترکیب به تسکین مشکلات تنفسی کمک می کند.
۵. خاصیت ضد سرطانی
آنغوزه به عنوان یک ضد سرطان فوق العاده عمل می کند و اثرات ضد توموری آن در درمان سرطان پستان به اثبات رسیده است.
۶. درمان سردرد
آنغوزه از خواص ضد التهابی برخوردار است و می تواند به کاهش التهاب رگ های خونی در سر کمک کند. از همین رو به تسکین سردرد کمک می کند. کافی است مقداری آنغوزه را با آب حرارت دهید. این محلول را چند بار در روز بنوشید تا نتایج فوق العاده آن را مشاهده کنید.
۷. درمان آکنه
از آنغوزه به منظور اصلاح پوست از لک، درمان میخچه و آلرژی های پوستی استفاده می شود. آلرژی های پوستی مختلف ناشی از تابش خورشید یا خشکی، به کمک آنغوزه در کمتر از چند هفته درمان می شوند. خواص ضد التهاب آنغوزه تولید آکنه را کاهش می دهد. این در حالی است که خواص ضد باکتری آن، مانع از رشد جوش و آکنه می شود. تنها کاری که باید انجام دهید این است که آنغوزه را با گلاب ترکیب کنید و روی موضع آسیب دیده بمالید.
۸. کمک به درمان نیش حشرات
آنغوزه همانند یک پادزهر طبیعی در درمان جای گزش و نیش حشرات عمل می کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که مقداری سیر را با آنغوزه ترکیب کنید و بر روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
۹. درخشان کننده پوست
آنغوزه روند اکسیژن رسانی به بافت های صورت را افزایش می دهد و به درخشندگی و شادابی پوست کمک می کند. با ترکیب آنغوزه، گلاب و آب خمیری به دست می آید. این ترکیب را به طور مرتب بر روی پوست صورت بمالید تا شاهد نتایج شگفت انگیز آن باشید.
۱۰. جلوگیری از پیری پوست
این گیاه به عنوان یک عامل ضد پیری مورد استفاده قرار می گیرد. این روش، راهی مؤثر در درمان چین و چروک، لکه های پیری و خطوط ظریف چهره است. آنغوزه را می توان با گل سرشوی و گلاب ترکیب کرد و یک ماسک ضد چروک فوق العاده تهیه نمود.
۱۱. نرم کننده طبیعی پوست
شما می توانید از آنغوزه برای مرطوب کنندگی موهای خشک و مجعد خود استفاده کنید. ماست، آنغوزه و روغن بادام را ترکیب کرده و یک ماسک موی خانگی تهیه کنید. این ماسک را روی موهای خود بمالید و بعد از یک ساعت با آب ولرم شستشو دهید.
۱۲. کنترل ریزش مو
آنغوزه باعث بهبود بخشیدن به بافت مو می شود و از مو در برابر ریزش و آسیب محافظت می کند. در نتیجه به عنوان راه حلی مؤثر برای درمان طاسی مردان و کم پشتی موی زنان مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه با تقویت فولیکول مو و کنترل شوره سر، باعث کنترل ریزش مو و ضخیم تر شدن آن ها می شود.
۱۳. افزایش دهنده توانایی جنسی
این گیاه می تواند قوای جنسی را تقویت کرده و مانع از ضعف جنسی شود. این کار محرک جنسی را در زنان افزایش داده و از انزال زودرس جلوگیری می کند. هم چنین به عنوان تنظیم کننده استرس به کار رفته و محرک جنسی مردان می باشد.
۱۴. افزایش متابولیسم ها
گیاه آنغوزه سوخت و ساز بدن را افزایش داده و موجب بهبود هضم غذا می شود. در نتیجه متابولیسم چربی را تحریک می کند. این کار از ایجاد کلسترول بد در خون جلوگیری می کند. بر همین اساس آنغوزه شما را از کلیه مشکلات قلبی ناشی از تشکیل و تجمع کلسترول در امان نگاه می دارد.
۱۵. جلوگیری از بارداری
از این گیاه به منظور جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده می کنند. بنابراین اگر باردار یا شیرده هستید، حتما مراقب استفاده از این گیاه باشید.
۱۶. ضد افسردگی
آنغوزه به عنوان یک داروی ضد افسردگی شناخته می شود. این گیاه با کاهش افکار منفی و افزایش شادی به عنوان یک ضد افسردگی طبیعی قدرتمند عمل می کند.
۱۷. افزایش سطح ایمنی بدن
این گیاه همانند یک ضد التهاب، آنتی بیوتیک، ضد ویروس و خلط آور عمل می کند و درمانی فوق العاده برای بیماری های تنفسی است. این کار می تواند به از بین بردن خلط اضافی از سیستم تنفسی کمک کرده و باکتری های موجود را خنثی نماید. هم چنین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و امکان تنفس راحت را برای شما فراهم می کند.
۱۸. کاهش اختلالات عصبی
این گیاه به منظور تسکین روح و جسم مورد استفاده قرار می گیرد. هم چنین از این گیاه برای درمان نوسانات روحی، تشنج، افسردگی، اضطراب و استرس استفاده می کنند. این یک مزیت بهداشتی است که اگر به درستی کنترل نشود، باعث تخریب سیستم عصبی خواهد شد.
مضرات مصرف آنغوزه
- مصرف آنغوزه برای بیماران مبتلا به مشکلات کبدی ممنوع است.
- صمغ این گیاه باعث درماتیت های پوستی می شود.
- استفاده بیش از حد از آنغوزه موجب سقط جنین می شود. به همین خاطر استفاده از آن در بارداری ممنوع است.
- مصرف آنغوزه به خاطر گرمی بیش از حد در افراد گرم مزاح مضر است.
- استفاده از این گیاه باعث ایجاد مسمومیت در کودکان می شود.
- استفاده از آنغوزه در افراد دارای مشکلات عصبی سبب تشنج می گردد.
- مصرف بیش از حد آنغوزه موجب سردرد، سرگیجه و کاهش هوشیاری هنگام کار می شود.
- افراد مبتلا به فشار خون بالا یا پایین نباید از این گیاه استفاده کنند.
- صمغ این گیاه با داروهای ضد انعقاد خون تداخل دارد و نباید همزمان با داروهای شیمیایی ضد تشنج استفاده شود.
