خبرگزاری مهر/ براساس آخرین اخبار و گزارشهای بدست آمده، گرامیداشت ثبت جهانی سه مجموعه اسناد روابط خارجی ایران برگزار می شود.
علی اکبر متکان، معاون وزیر و دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو ایران در این باره با تاکید بر اهمیت میراث مستند در حفظ هویت فرهنگی جوامع گفت: نگرش برنامه حافظه جهانی آن است که میراث مستند جهان متعلق به همه است و باید برای همیشه و به طور کامل حفظ و نگهداری شود و در دسترس همگان باشد.
متکان اظهار کرد: یونسکو با ثبت این مجموعه ها در فهرست حافظه جهانی از کشورها می خواهد که همگی در جهت پاسداشت و نگهداری این مواریث تلاش کنند؛ چرا که میراث مستند جزو بسیار مهم هویت هر ملتی به شمار می رود و البته باید اذعان داشت که کشور ما از حیث داشتن میراث مستند، بسیار غنی و در عرصه بین المللی شناخته شده است.
وی همچنین در ادامه تاکید کرد یونسکو با ثبت این آثار امکان دسترسی جهانی به این گنجینه ها را فراهم و در مورد اهمیت آنها آگاهی بخشی می کند.
متکان ضمن اشاره به این موضوع که برنامه حافظه جهانی یونسکو از سال 1992 تاسیس شده و وظیفه آن ثبت میراث مکتوبی است که دارای ارزش جهان شمول هستند، گفت: پرونده این سه اثر نیز با تلاش های اعضای کمیته ملی حافظه جهانی در کمیسیون ملی یونسکو تهیه و تدوین و به یونسکو ارسال شد که خوشبختانه در دویست و شانزدهمین اجلاس شورای اجرایی یونسکو که اردیبهشت سال جاری برگزار شد، پس از بررسی ارزش این آثار و تطابق آنها با ملاکهای فنی معرفی شده، در این شورا که متشکل از 58 کشور جهان است، به تصویب رسید. از این رو کمیسیون ملی یونسکو با همکاری مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه در نظر دارد بزرگداشتی را با هدف معرفی و شناساندن هر چه بیشتر این سه اثر در بهمن سال جاری برگزار کند.
معاون وزیر و دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران در پایان ابراز امیدواری کرد با برپایی این گرامیداشت، موضوع پاسداری میراث مستند به یک دغدغه ملی تبدیل شود و اقدامات ترویجی و آموزشی در این راستا در دستورکار قرار گرفته و به گونه ای شود که هر ایرانی خود را پاسدار و حافظ میراث مستند بداند.
لازم به یادآوری است مجموعه اسناد بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، اسناد بدست آمده از خانقاه-بقعه-شیخ صفی الدین اردبیلی (1252–1334) عارف مشهور سده هفتم در شهر اردبیل از نظر قدمت، تعداد و تنوع، منحصر بفرد است و از مجموعه های شاخص جهان اسلام محسوب می شود. این مجموعه شامل 590 سند است که بیشتر آنها از سده دهم تا چهاردهم میلادی است. همچنین این اسناد از نوع دیوانی، حقوقی، مکاتبات و به زبانهای فارسی، عربی، مغولی، چینی (در برخی مهرها) و در برخی متأثر از زبان ترکی و کردی است.
این مجموعه کهن روایتگر تاریخی متفاوت بر پایه گزارش هایی مستند از زندگی واقعی مردم منطقه وسیعی از ایران و بخش هایی از عراق و ترکیه و دربردارنده آگاهی هایی دقیق از اوضاع اجتماعی و مباحث علمی، سیاسی، اقتصادی، نقش و حضور زنان در جامعه و همزیستی مذاهب و نژادها و از مهمترین منابع قابل اعتماد سده های نهم تا هفدهم میلادی در منطقه وسیعی از ایران برای انجام پژوهش های گسترده در مطالعات سند شناسی، خط شناسی، کاغذ شناسی، مهر شناسی، سکه شناسی، نام شناسی، جغرافیای تاریخی، زبان شناسی، تاریخ معماری و باستان شناسی است.
نامه های متبادل میان پادشاهان و سران کشورهای جهان با پادشاهان و دربار ایران که این مجموعه حاوی 200 فقره منتخب از نامه های متبادل بین پادشاهان و رؤسای جمهور جهان در فاصله سالهای 1807 الی 1926 میلادی (1222 هجری قمری 1305 شمسی) با شاهان ایران است که در سال 1352 به دستور وزیر خارجه وقت و توسط مرحوم دکتر خان بابا بیانی و یک تیم کارشناسی طی مدت دو سال شناسایی و جمع آوری و در قالب یک کتاب به وزارت خارجه ارائه شد.
این مکاتبات به لحاظ مادی از نفیس ترین کاغذهای موجود در آن روزگار با خطاطی بی نظیر و تذهیب و تزئینات در سربرگ و حاشیه تهیه شده و بیشتر دارای مهر و امضا پادشاهان و رؤسای جمهور کشورهای مختلف در یک دوره 120 ساله است (قرن 19 و اوایل قرن 20). این مجموعه در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه نگهداری می شود.
همچنین شایان ذکر است که طبق دستورالعمل های برنامه حافظه جهانی یونسکو هر عضو می تواند تنها دو اثر را برای ثبت در هر دو سال پیشنهاد دهد و مجموعه آثار مولانا (مثنوی، دیوان کبیر، مجالس سبعه، مکتوبات و فیه مافیه)، مولانا با همراهی و همکاری کشورهای ایران، ترکیه، تاجیکستان، بلغارستان، آلمان و ازبکستان پیشنهاد شد و در فهرست ثبت میراث جهانی قرار گرفت.
