قلعه حیوانات نوشته‌ی جورج اورول: همه برابرند بعضی‌ها برترند!

در ابتدای تحلیل رمان قلعه حیوانات به بیوگرافی نویسنده‌ی آن مختصری خواهیم پرداخت. قلعه حیوانات Animal Farm یا مزرعه حیوانات داستان بلندی نوشته‌ی جورج اورول George Orwell نویسنده‌ی هندی انگلیسی است که در تاریخ ۲۵ جون ۱۹۰۳ در هندوستان به دنیا آمد. جورج اورول نام مستعار اوست و نام اصلی او اریک آرتور بلر است. شهرت او بیشتر برای دو کتاب ۱۹۸۴ و مزرعه حیوانات است.

قلعه حیوانات

از دیگر آثار جورج اورول می‌توان به رمان‌های روزهای برمه، دختر کشیش و آس پاس‌ها در پاریس و لندن و مجموعه مقالات اشاره کرد. زندگی جورج اورول سراسر پر است از همین تصمیمات غیرمنطقی، آنی و جنون آمیز.

به جای رفتن به دانشگاه در اداره پلیس برمه مشغول به کار شد. به همراه آنارشیست‌های ناامید در اسپانیا جنگید. در فضای ضد کمونیست بعد از جنگ به لندن برگشت و با اینکه به شدت بیمار بود، در جایی از شهر اقامت کرد که یک نوع خودکشی بود، در حاشیه صنعتی شهر، درست در میان کارگرها.

پزشکش گفته بود باید نوشتن را کنار بگذارد و به مفاصل دستش استراحت بدهد اما اورول دستش را با گرمای شمع نرم می‌کرد و دست کم هفته‌ای سه نقد کتاب و یک مقاله برای روزنامه‌ها می‌نوشت و به علاوه روی نوشتن مزرعه حیوانات و ۱۹۸۴ کار می‌کرد و با خونسردی مرگ را انتظار می‌کشید. جرح اورول در تاریخ ۲۱ ژانویه‌ی ۱۹۵۰ در انگلستان درگذشت.

رمان قلعه حیوانات در طول جنگ جهانی دوم نوشته شده است و در سال ۱۹۴۵ در انگلستان منتشر شده است. در ادامه خلاصه‌ای از داستان رمان قلعه حیوانات را مرور خواهیم کرد:

جانوران اهلی ساکن مزرعه‌ی اربابی که از کار زیاد و مشقت به ستوح آمده اند شورش می‌کنند و آقای جونز صاحب مزرعه اربابی را بیرون می‌اندازند و اداره‌ی مزرعه را به دست می‌گیرند. آن‌ها رویای یک مدینه‌ی فاضله را در سر می‌پرورانند. سرپرستی و اداره‌ی این مزرعه به دست خوک‌ها است. در ابتدا همه‌ی حیوانات از حقوق برابر برخوردارند اما هر چه پیش می‌رود از شعارهای ابتدای تاسیس مزرعه فاصله‌ی بیشتری می‌گیرند.

رمان قلعه حیوانات یک اثر سمبلیک است. و در مورد اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی نیمه‌ی اول قرن بیستم است. و به خصوص در مورد انقلاب اکتبر روسیه است. این رمان دیدی کاملن انتقادی دارد و به نیت روشنگری اذهان و آشکار کردن ماهیت این انقلاب نوشته شده است.

هر یک از شخصیت‌ها و حوادث کتاب ما به ازای بیرونی دارد. به عنوان مثال میجر پیر نظریه‌پردازان جنبش کمونیستی از قبیل مارکس و انگلس و لنین، ناپلئون: رهبران فاسد و مستبد انقلاب‌های کمونیستی، نماد استالین، اِسنوبال: رهبران انقلابی که قربانی انقلاب می‌شوند، نماد لئون تروتسکی. عقب‌نشینی حیوانات به داخل قلعه: عقب‌نشینی نیروهای شوروی به پشت دروازه‌های مسکو و نهایتاً بیرون راندنِ انسان از قلعه که نمادِ دفع حملات آلمان‌ها و پیشروی تا برلین می‌باشد.

بیشتر بخوانید: تحلیل رمان دکتر جکیل و مستر هاید نوشته‌ی رابرت لوییس استیونسن ؛ تمایزهای خیر و شر

رمان قلعه حیوانات در ده فصل روایتگر مسیری است که انقلاب‌ها بخصوص انقلاب روسیه طی کرده است. در مزرعه حیوانات می‌بینیم که هفت فرمان در ابتدا وضع می‌شود و هر حیوانی مکلف به رعایت آن است اما به تدریج این فرامین تحریف می‌شود و دیگر از شعارها و آرمان‌های اولیه اثری نمی‌ماند.

«فساد مستتر در انقلاب بدانگاه عیان می‌شود که تک تک فرامین تحریف می‌شود و کار به جایی می‌رسد که دیگر نشانی از آرمانگرایی انقلابی بر جای نمی‌ماند.»

در تحلیل مختصر ساختار و فرم مزرعه حیوانات باید گفت که راوی کتاب دانای کل است. نثر کتاب روان و گیراست. و طنز موقعیت و کلامی در جای جای رمان دیده می‌شود. به حیوانات شخصیت و صفات انسانی داده شده است. و تمامی این خصوصیات قابل باور است. در ابتدای رمان شخصیت‌های متعددی معرفی می‌شوند که در ادامه‌ی داستان همه‌ی آن‌ها حضور پررنگی ندارند و برخی از آن‌ها در همان ابتدای داستان حذف می‌شوند.

بیشتر بخوانید: تحلیل رمان سور بز اثر ماریو بارگاس یوسا ؛ ابتذالِ عادت و خون مردگیِ جریان زندگی

به نظر می‌رسد با پرداخت بیشتر برخی از شخصیت‌های داستانی نظیر اسنوبال داستان غنی تر و پر حادثه تری می‌داشتیم. مزرعه حیوانات به شکلی الان موجود است داستانی مختصر و پر از نمادها و اشارات فرامتنی است که با پرداخت بیشتر جزییات به اثری مستقل و عمیق تر بدل می‌گشت.

در پایان تحلیل رمان قلعه حیوانات باید اشاره کرد که دو کتاب معروف جرج اورول، ۱۹۸۴ و قلعه حیوانات هستند که هر دو بارها مورد انواع اقتباس‌های هنری در تئاتر، تلویزیون و سینما قرار گرفته‌اند که شاید معروف‌ترین آنها، فیلم ۱۹۸۴به کارگردانی مایکل اندرسون می باشد.

این فیلم که با وفاداری کامل به اصل اثر ساخته شده‌است در ۱۴ دسامبر ۱۹۸۴ در سینماهای جهان به نمایش درآمد و توانست ۶ جایزه را در فستیوالهای جهانی سینما را از آن خود کند.