قرص دیازپام یکی از انواع داروهای خواب آور است که برای برطرف کردن اضطراب و شل کردن ماهیچه و عضلات، همینطور به منظور ضد تشنج و دیگر مواردی که ما در ادامه ذکر کرده ایم کاربرد دارد. همچنین در این مقاله ما از اطلاعات جامع این قرص و موارد مصرف و اثر آن هم می گوییم. همراهمان باشید.
اشکال دارویی قرص دیازپام:
این قرص در اندازه های مختلف ۲، ۵ و ۱۰ میلی گرم در بسته های ۱۰۰ عددی و به شکل مایع و آمپول در بازار برای مصرف عموم موجود می باشند.
مکانیزم اثر این دارو:
این قرص با اثر برگیرنده اختصاصی در غشای سلولی عصبی تاثیر مهاری گاماآمینوبوتریک اسید را که در تمام نواحی CNS سبب مهار پیش سیناپسی و پس سیناپسی و تسهیل و یا افزایش می گردد.
فارماکونتینک این قرص:
از طریق دهان و خوراکی به خوب و به سرعت جذب می شود و از طریق عضلانی بسته به محل تزریق امکان دارد آهسته و نامنظم اتفاق بیفتد. اگر این دارو را به عضله دلوتوئید تزریق کنند به سرعت و به خوبی جذب می شود. اتصال پلاسمایی این قرص به پروتئین ۹۹ درصد می باشد.
این دارو در کبد متابولیزه می شود و به متابولیت دزمتیل دیازپام، و اگزازپام تبدیل می گردد. نیمه عمر این قرص در پلاسما یک تا دو روز است، این در حالی می باشد که نیمه متوسط عمر دزمتیل تقریبا یک ساعت می باشد و متابولیت دارو از طریق کلیه ها دفع می شود.
موارد مصرف این قرص:
از این قرص برای استرس و اضطراب، قطع مصرف سندروم الکل، اختلالات تشنجی، درمان اضافه صرع مکنولیک، درمان ترس و وحشت بیش از حد و فوبیا، اسپاسم عضلات اسکلتی، سر درد و تکان و لرزش های غیراردای و ناطبیعی استفاده می کنند. همچنین در کوتاه مدت برای درمان اضطراب و بی خوابی، به عنوان یک نوع داروی کمکی در درمان نشانه های حاد قطع مصرف برخی داروها، حملات مداوم صرعی و تشنج هایی که به خاطر مسمومیت و تب رخ می دهد، گرفتگی عضلات اسکلتی و قبل از جراحی به عنوان داروی بیهوشی نیز کاربرد دارد.
مقدار مصرف مجاز این قرص دارویی به شکل خوراکی:
در بزرگسالان برای درمان اضطراب دو میلی گرم در سه نوبت در روز و در صورت نیاز پانزده تا سی میلی گرم در روز در مقادیر تقسیم شده هم می توان استفاده نمود. در اشخاص کهن سال نصف این مقدار ذکر شده را می توان مصرف کرد و برای درمان بی خوابی همراه با استرس و اضطراب پنج تا پانزده میلی گرم در هنگام خواب مصرف می شود. توجه داشته باشید مقدار مجاز مصرف قرص دیازپام در افراد مسن نصف همان مقدار در افراد بالغ می باشد.
در کودکان برای درمان ترس و در خواب راه رفتن بچه ها یک تا پنج میلی گرم در موقع خواب استفاده می کنند.
مقدار مجاز مصرف این دارو به شکل تزریقی:
در بزرگسالان برای حملات مداوم صرعی از راه تزریق وریدی به اندازه ده تا بیست میلی گرم با سرعت پنج دهم میلی متر طی مدت زمان سی ثانیه تجویز می شود و در صورتی که لازم باشد نیم ساعت تا یک ساعت بعد دوباره تکرار می شود. همچنین برای درمان اضطراب های حاد و مزمن و شدید، کنترل حملات پانیک شدید، درمان نشانه های حاد قطع مصرف دارو، مقدار ده میلی گرم استفاده می شود که اگر نیاز باشد چهار ساعت بعد می توان آن را مجددا تکرار کرد.
در کودکان اندازه یک میلی گرم به ازای هر سال سن تجویز می شود.
موارد منع مصرف این دارو:
اگر به هریک از عارضه های ذکر شده در زیر دچار هستید از مصرف این دارو بپرهیزید:
- ضعف تنفسی
- نارسایی حاد ریوی
- حالات فوبیک
- نارسایی های کبدی
- سایکوز مزمن
- دپرسیون و اضطراب همراه با آن
هشدار های مهم در مصرف این دارو:
هشدارهای ذکر شده در ذیل را قبل از شروع به مصرف قرص دیازپام جدی بگیرید:
- در بیماری تنفسی، ضعف عضلانی، بیماران با پیشینه مصرف نادرست دارو، افراد با اختلال شخصیتی این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
- در افراد مسن و نارسایی های کبدی و کلیوی دوز دارو را باید کاهش داد.
- از قرص دیازپام به مدت طولانی مصرف نکنید.
- دارو را یک باره قطع نکنید و به تدریج کاهش دهید.
- اگر از شکل تزریقی این دارو استفاده می کنید باید وسایل برگرداندن نفس و تهویه مکانیکی در دسترس باشد.
- انفوزیون وریدی این دارو را باید در بخش مراقبت های ویژه تزریق کرد.
- تزریق هر پنج میلی گرم دارو باید یک دقیقه طول بکشد وگرنه اگر به سرعت انجام شود امکان دارد موجب ایست قلبی، کاهش فشار خون و آپنه شود.
- این قرص را نباید در قسمت های کوچک و داخل شریانات تزریق کرد.
- وقتی می توان از تزریق وریدی استفاده کرد که شکل خوراکی آن تاثیر گذار نباشد.
- در افراد مسن با احتیاط مصرف کنید و مقدار مجاز مصرف دارو بر اساس کارکرد کبد و کلیه تنظیم می شود.
تداخل دارویی این قرص با دیگر داروها:
قرص دیازپام را با موارد زیر به طور همزمان مصرف نکنید:
- داروهای مضعف CNS
- ضد دردهای مخدر
- بیهوش کننده های عمومی
- مهار کننده های منوآمینواکسیداز
- ضد افسردگی های سه حلقه ای
- داروهای پایین آورنده فشار خون
- آنتیاسیدها که جذب را به تاخیر می اندازد
- تریمتافان قبل از عمل جراحی
- کاربامازپین
- سایمتیدین
- ایزونیازید
عوارض جانبی این دارو:
عارضه های جانبی زیر را بعد از مصرف قرص دیازپام تجربه می کنید:
- خواب آلودگی در روز بعد از مصرف
- احساس گیجی و فراموشی
- وابستگی
- تحریک پذیری غیر طبیعی
- سردرد
- سرگیجه
- کاهش فشارخون
- افزایش ترشحات بزاق دهان
- درد در ناحیه شکم و کرامپ
- بثورات جلدی
- اختلال بینایی
- تغییرات میل جنسی
- حبس ادرار
- اختلالات خونی
- یرقان
نحوه مصرف این قرص:
شکل و نحوه و اندازه مصرف دارو در اشخاص مختلف بنا بر شرایط مختلف فقط به دستور پزشک انجام می شود و هیچگاه اجازه افزایش و یا کاهش دوز دستوری پزشک را به طور سرخود ندارید. شکل مایع این دارو را می توانید با غذاهای مایع و نیمه جامد ترکیب کرده و استفاده نمایید، فقط به یاد داشته باشید که شکل مایع نباید دچار یخ زدگی شود.
اگر مصرف دارو در وقت معین را فراموش کردید بلافاصله بعد از یادآوری آن را استفاده کنید اما اگر به وقت بعدی مصرف نزدیک بودید از مصرف دارو و دو برابر کردن آن بپرهیزید و همانند برنامه مصرفی خود در ساعات معین پیش بروید.
عوارض مصرفی و هشدارهایی که باید جدی گرفته شوند:
اگر هر یک از علائم زیر را بعد از مصرف قرص مشاهده کردید، مصرف را قطع کنید و فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
- افت قوای ذهنی
- خواب آلودگی شدید
- تکلم نامفهوم
- کند شدن ضربان قلب
- احساس تنگی نفس
- تعادل نداشتن
- بثورات جلدی
- گلو درد
- تب
- لرز
- خونریزی و یا کبودی های غیر طبیعی
- زخم های دهانی
- زرد شدن پوست و چشم ها
- از دست دادن حافظه
- بی خوابی
- اضطراب
- تحریک پذیری
نشانه های قطع مصرف دارو:
این دارو می تواند اعتیادآور باشد و در صورت قطع ناگهانی دارو علائم زیر به وجود بیاید:
- احساس گیجی
- کاهش قوای ذهنی
- دردهای شکمی
- افزایش تعرق
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساس شدن به صدا و نور
- احساس سوزن سوزن شدن و گزگز
این چند علامت ذکر شده در ذیل را اگر برایتان مشکل ساز شد به پزشک اطلاع دهید:
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- سردرد
- تهوع
- یبوست
- اسهال
- ضربان قلب تند و شدید
- لرزش
مواردی که در مصرف به احتیاط نیاز دارند:
اگر هریک از موارد گفته شده در زیر را دارا هستید، قبل از شروع به مصرف قرص پزشک خود را مطلع کنید:
- حساسیت به دارو
- حساسیت به بنزودیازپین ها
- حساسیت به هرگونه ماده غذایی
- حساسیت به هرگونه رنگ خوراکی
- حساسیت به نگه دارنده ها
- بارداری
- شیردهی
- مصرف داروهای دیگر
- مصرف الکل
- مصرف آرامبخش ها
- مصرف داروهای ضد افسردگی
- مصرف داروهای ضد تشنج
- سابقه اعتیاد به مواد مخدر و الکل
- گاوکرم یا افزایش فشار داخل چشم
- میاستنی گراویس
- بیماری انسدادی ریوی مزمن و حاد
- آمفی زم
توصیه های ضروری در هنگام مصرف :
در صورتی که از این قرص مصرف می کنید به توصیه های زیر عمل کنید:
- تحت نظر پزشک خود باشید تا روند بهبود شما را زیر نظر داشته باشد.
- چون این دارو خواب آلودگی و افت فشار به همراه دارد در صورت استفاده از کار با وسایلی که دقت و هوشیاری نیاز دارند و همچنین رانندگی اجتناب کنید.
- اگر بیش از اندازه مجاز از این دارو استفاده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید.
- یک برگه پزشکی به منظور اعلام و تایید مصرف قرص دیازپام از سمت پزشک نزد خود داشته باشید.
- در زمانی که از قرص دیازپام استفاده می کنید از مصرف دیگر داروهای آرامبخش جدا خودداری کنید.
- استفاده و مصرف الکل را با این دارو به طور همزمان قطع کنید.
- از این قرص به عنوان قرص خواب آور مصرف نکنید.
مصرف این دارو در بارداری و شیردهی:
مصرف این دارو در حاملگی مخصوصا سه ماهه اول و شیردهی ممنوع می باشد، مگر در موارد خاص و بنا بر تشخیص پزشک.
نکاتی که در مورد داروی دیازپام باید بدانید.
۱. چون این دارو ایجاد وابستگی می کند از مصرف بیش از اندازه مجاز آن خودداری کنید.
۲. اگر بعد از گذشت چند هفته اثر درمانی دارو کاهش یافت به پزشک اطلاع دهید.
۳. اگر از این قرص به عنوان یک داروی ضد تشنج استفاده می کنید باید به طور کامل و مرتب استفاده شود.
۴. قبل از مصرف دیازپام راهنمای ارائه شده توسط پزشک را به دقت مطالعه نمایید و در صورتی که در مورد نحوه مصرف آن با مشکل مواجهه شدید حتما از پزشک تان یا دکتر دارو خانه سوال نمایید.
۵. این دارو را باید طبق دستور پزشک به همراه غذا یا بدون آن مصرف کنید و در صورتی که از نوع شربت آن استفاده می کنید حتما میزان دوز دارو را با پیمانه مخصوص آن اندازه گیری نمایید.
۶. بسته به وضعیت بیماری، سن، پاسخگویی بدن تان به درمان دوز مصرف دارو در افراد با یکدیگر متفاوت می باشد.
۷. از اشتراک گذاشتن این دارو با دیگران خودداری نمایید.
۸. در زمان استفاده از داروی دیازپام از مصرف گریپ فروت یا نوشیدنی آب گریپ فروت خودداری نمایید مگر با مشورت با پزشک زیرا، مصرف گریپ فروت در طول استفاده از این دارو سبب افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی آن می شود.
۹. در صورتی که از داروی دیازپام برای مدت طولانی استفاده می کنید حتما آزمایش هایی از جمله : آزمون عملکرد کبد و شمارش کامل خون را انجام دهید و به صورت مرتب به پزشک مراجعه کنید.
۱۰. به منظور تاثیر گذاری بیشتر دارو آن را در زمان مشخص مصرف کنید.
۱۱. پیش از مصرف دارو در صورتی که به این داو یا دیگر دارو های مشابه آن حساسیت دارید حتما موضوع را با پزشک در جریان بگذارید.
۱۲. قبل از استفاده از داروی دیازپام در مورد سوابق پزشکی تان با پزشک مشوت کنید.
۱۳. پیش از انجام هر کونه عمل جراحی پزشک تان را در جریان استفاده از این دارو قرار دهید.
۱۴. قبل از استفاده از این دارو لیستی از تمام دارو هایی که مصرف می کنید را تهیه و در اختیار پزشک تان بگذارید زیرا، ممکن است این دارو با دیگر دارو هایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشید.
۱۵. در صورت مصرف بیش از حد این دارو حتما با اورژانس تماس حاصل نمایید.
۱۶. قرص را در درجه حرارت کمتر از ۳۰ درجه سانتی گراد، به دور از دسترس اطفال و به دور از رطوبت و نور و گرما مستقیم نگهداری کنید و داروهای تاریخ مصرف گذشته را حتما دور بریزید.
نکات ذکر شده در این مقاله را در رابطه با اطلاعات دارویی این دارو را جدی بگیرید و بدون دستور پزشک از این قرص مخصوصا به عنوان قرص خواب مصرف نفرمایید، در پایان پیشنهاد می کنیم به منظور آشنایی با دیگر دارو می توانید بر روی اطلاعات دارویی کلیک نمایید.
