راه های به حرف آوردن کودکان؛ چطور با کودکان ارتباط برقرار کنیم؟

گاهی اوقات، صحبت کردن با بچه ها شبیه یادگیری یک زبان خارجی است. متأسفانه، هیچ کتاب، عبارات یا برنامه مفیدی وجود ندارد که بتواند شما را در عین اینکه باید جدی باشید، صمیمی و حامی نشان دهد. با این حال نگران نباشید ما به شما راهکارها و راه های به حرف آوردن کودکان را معرفی می‌کنیم تا بتوانید با هر بچه‌ای در زندگی‌تان صمیمی شده و با او به خوبی کنار بیایید.

هم قد با او بنشینید یا زانو بزنید

وقتی هم قد با او می‌نشینید یا جلوی او زانو می‌زنید، احساس صمیمیت و نزدیکی بیشتری ایجاد می‌کنید. اگر چنین کاری را نکنید، حتی در فضا دوستانه نیز فرزندتان احساس ترس خواهد کرد. اما اگر سعی کنید او را رو به روی خودتان قرار دهید، نزدیک او بنشینید یا رو به رویش زانو بزنید و به چشم هایش نگاه کنید، مکالمه بهتری خواهید داشت.

با کودکتان در مورد موضوعات مورد علاقه‌اش صحبت کنید

بچه ها دوست دارند در مورد علایق و ترجیحات شان صحبت کنند. تا جایی که می‌توانید با او در مورد آنچه دوست دارد صحبت کنید. از او در مورد برنامه تلویزیونی مورد علاقه‌اش بپرسید. خواننده‌ای که دوست دارد، حیوانی که دوست دارد، حتی رنگ مورد علاقه اش… .

از کودک تان کمک و راهنمایی بخواهید

کودکان عاشق حل مشکلات “بزرگسالان” هستند. اگر در طول روز به مشکلی ساده و نه چندان جدی بر می‌خورید، آن را با فرزندتان در میان بگذارید. ممکن است صبح ها نتوانید به موقع بیدار شوید، پس از فرزندتان برای بیدار شدن کمک بخواهید. شاید فراموش کرده باشید که کلید ماشین تان را کجا گذاشته اید، پس از او بخواهید تا به شما در پیدا کردن آن کمک کند. او از این که می‌تواند به شما کمک کند، خوشش می آید، به او این شانس را بدهید.

مثلا از پرسید: “نمی‌دانم برای تولد دوستم چه چیزی بگیرم. آیا می‌توانی در انتخاب یک هدیه خوب به من کمک کنی؟” یا “این آخر هفته قرار بود فیلمی ببینم، اما نمی دانم چه فیلمی. به نظرت چه فیلمی تماشا کنم؟”

به معنای واقعی از او تعریف کرده و تشویقش کنید

روی تلاش و شخصیت و دستآوردهای کودک تمرکز کنید و از آن سطحی رد نشوید. تعریف‌هایی، مانند “موهات خیلی خوب شدن” یا “من عاشق پیراهنت هستم” خوب هستند، اما ماندگاری چندانی روی ذهن کودک ندارند. در عوض، روی کاری تمرکز کنید که کودکتان استعداد فوق العاده ای در آن نشان می‌دهد. تعریف و تمجیدهای خاص تأثیر خیلی بیشتری روی او می‌گذارند و به شما کمک می‌کنند راحت تر با بچه ها ارتباط برقرار کنید.

به عنوان مثال، چیزهایی مانند “من عاشق نقاشی کشیدنت هستم به خصوص وقتی اسب‌ها می‌کشی” “تو در بازی فوتبال فوق العاده هستی” یا “خیلی مهربانی که میان‌وعده‌ات را با برادرت قسمت کردی”، واقعی تر از همه این تعریف ها می‌تواند اشاره به زیبایی ظاهری او نیز باشد “چه چشم های زیبایی داری” یا این که “چه خانواده بزرگی داری”. با این روش می‌توانید به کودکان نزدیک تر شوید.

راه های به حرف آوردن کودکان؛ سوالات باز بپرسید

در مکالمه با کودک تا حد زیاد از پرسیدن سوالاتی که جوابش با بله یا خیر به پایان می‌رسد، اجتناب کنید. در عوض، از کودک دعوت کنید تا جزئیات بیشتری در مورد آنچه فکر و احساس می‌کنند، در اختیار شما قرار دهند. قبل از پرسیدن هر سوالی ابتدا موضوع را در ذهن تان تجزیه و تحلیل کنید، اگر با پرسیدن سوال کودک با 2 کلمه جوابش را می‌دهد، پس سعی کنید سوالتان را طور دیگری بیان کنید.

مثلا به جایی این که بگویید “بهترین کاری که امروز در مدرسه انجام دادی چه بود” این طور از او سوال بپرسید “آیا روز خوبی در مدرسه داشتی؟”

ابراز علاقه زیاد به کودک

بیان نظرات کوچک میان صحبت های کودکان و تعریف و تشویق از او، به او می فهماند که در حال گوش دادن به صحبت هایش هستید. حتما متوجه جنب و جوش کودک هنگام صحبت‌هایش شده اید، بنابراین سعی کنید شما نیز خود را علاقه مند نشان دهید و از عباراتی مانند “خیلی جالب است” یا “لطفا ادامه اش را بگو” استفاده کنید. اینگونه کودک می‌فهمد که برای وقت او ارزش قائل هستید و به حرف هایی که می‌زند اهمیت می‌دهید.

اگر می‌خواهید کودکتان را بیشتر ترغیب کنید بگویید: “می‌شود بیشتر در موردش صحبت کنی؟” “من باور نمی‌کنم آیا واقعا چنین اتفاقی افتاد؟!”

به زبان بدن کودک توجه کنید

یک بچه ممکن است ادعا کند که “خوب” است، در حالی که ظاهر و زبان بدنش چیزی دیگری نشان دهد. هرچند ممکن است روی زبان ابراز خوشحالی و آرامش داشته باشند، اما هرگز نمی‌توانند حرکات بدنشان را پنهان کنند، بنابراین می‌توانید از روی حرکات‌شان به احساس درونی شان پی ببرید، مثل قوز کردن بازوها یا شانه ها. حتما کلمات و حرکات آن ها را زیر نظر بگیرید، آن وقت می‌فهمید که آیا کودکتان واقعا خوش حال است یا موضوعی باعث ناراحتی اش شده و می‌خواهد از شما پنهانش کند.

به عنوان مثال، اگر کودکی بگوید که روز خوبی در مدرسه داشته اما از برقراری تماس چشمی امتناع ورزد، احتمال این که مشکلی پیش آمده، وجود دارد.

به صحبت های بی وفقه کودک گوش کنید

سعی کنید بدون قطع کردن صحبت کودکتان به حرف هایش گوش کنید. هنگامی که می خواهید صحبت های فرزندتان را قطع کنید، ابتدا به این موضوع فکر کنید – اگر یک داستان واقعاً هیجان انگیز را بخواهید با یک دوست به اشتراک بگذارید، و او به طور ناگهانی حرف شما را قطع کند و موضوع دیگری را پیش بکشد، چه احساسی خواهید داشت؟ این موضوع در مورد بچه‌ها نیز صدق می‌کند. به کودکان زمان بدهید تا آنچه را که در ذهنشان دارند، حتی اگر در استفاده از کلمات مناسب مشکل دارند، نیز بیان کنند. پس از صحبت آن ها می‌توانید صحبت کنید و در مورد آنچه شنیده اید نظر دهید.

به جای ارائه راه حل، گوش کنید

گاهی اوقات، بچه‌ها فقط گوش شنوا می‌خواهند. اگر کودکی در مورد روزی که سپری کرده صحبت می‌کند، به جای عجله برای حل مشکل او، اجازه دهید داستانش را تمام و کمال بازگو کند. شاید وقتی از زبان او می‌شنوید که به مشکل خورده، خیلی سریع واکنش نشان دهید تا راه حلی پیدا کنید. با این حال در چنین مواقعی که هرچند نیت شما خوب است، اما کودک فقط دوست دارد آنچه را که می‌گوید شما شنیده و درک می‌کنید. نه آن که موضوع را در لیست کارهایی که باید انجام دهید، قرار دهید. سعی کنید به جای ارائه راه حل، فقط به حرف هایی که می زند گوش کنید.

فرزندتان را با نامش صدا بزنید

یک راه عالی برای جلب توجه فرزندتان، صدا زدن او با نامش است. بچه‌های کوچک نمی‌توانند همزمان روی چیزهای زیادی تمرکز کنند. صدا زدن فرزندتان به نامش، به او کمک می‌کند به جای آن چه در اطرافش می‌گذرد، روی شما و صدای شما تمرکز کند. به جای گفتن «هی» یا «هی تو»، سعی کنید نام آن ها را صدا بزنید، متوجه تفاوت آن خواهید شد.

ممکن است بگویید، “امیر، لطفاً اسباب‌بازی‌هایت را قبل از ناهار جمع کن.” یا “بیتا، قبل از این که بیرون برویم، پلیورت را بردار.”

اگر حواس کودک پرت است، نام او را صدا بزنید تا حواسش به شما جمع شود، سپس آنچه را می‌خواهید، بازگو کنید.

راه های به حرف آوردن کودکان؛ با لحن جدی صحبت کنید

لحن شیطنت آمیز منجر به یک مکالمه شیطنت آمیز نیز می‌شود. بچه‌ها بیشتر از حرف‌های شما تبعیت می‌کنند، همچنین آن ها چیزی را می‌شنوند که شما می‌گویید، بنابراین اگر در بیان موضوعی جدی به نظر نرسید، آن‌ها نیز شما را جدی نخواهند گرفت. سعی کنید تعادلی بین ملایمت و صلابت کلام تان ایجاد کنید، تا کودک بفهمد که شما عصبانی نیستید، اما در عین حال حرف تان را جدی زده اید و او باید عملی‌اش کند.

مثلا می‌توانید بگویید: “میشه لطفا قبل از شام لباس هایت را عوض کنی؟” این جمله خیلی تاثیر گذارتر از این است که بگویید: “آیا می‌خواهی قبل از شام لباس هایت را عوض کنی؟”

وقتی فرزندتان را تنبیه می کنید با صدای معمولی صحبت کنید

فریاد زدن نتیجه چندانی ندارد، زیرا باعث می‌شود کودک نیز فریاد بزند. هر چه بیشتر فریاد بزنید، کودک نیز بیشتر ترغیب می‌شود تن صدایش را با صدای شما برابر کند. در عوض، در مقابل کودک آرام و محترمانه صحبت کنید تا متوجه شود که شما جدی هستید.

به عنوان مثال، به جای این که از آشپزخانه فریاد بزنید که “لباس مدرسه بپوش”، بهتر است پشت در اتاق فرزندتان رفته و به او بگویید که “اتوبوس کمتر از یک ساعت دیگر می‌رسد. آیا می‌توانی زودتر لباس مدرسه‌ات را بپوشی؟»

هنگام صحبت با فرزندتان کلمات مثبت انتخاب کنید

زبان منفی تاثیر چندانی بر کودک ندارد. بنابراین به جای این که بگویید چه کارهایی نباید انجام دهید، روی کارهایی که فرزندتان باید انجام دهد، تمرکز کنید. زبان مثبت و تشویقی به تقویت اعتماد به نفس او کمک می‌کند تا الهام بخش او برای انتخاب عادت های بهتر در آینده باشد.

به جای گفتن “بازی در آشپزخانه ممنوع”، می‌توانید بگویید: “برو در اتاق نشیمن جایی که همه اسباب‌بازی‌هایت هستند بازی کن”.

“من به تو افتخار می‌کنم که اسباب بازی هایتان را با دوستانتان سهیم می‌شوی.” این جملات و جملاتی نظیر آن می‌تواند خیلی مثبت تر و دلگرم کننده تر از عباراتی مثل”تو نباید خودخواه باشی” هستند.

سعی کنید با کودکتان کوتاه صحبت کنید

صحبت و حرف زدن های طولانی در درازمدت تاثیر و نتیجه زیادی ندارند. به جای نق زدن و شکایت از کاری، سعی کنید درخواست تان را در یک کلمه ساده خلاصه کرده و بازگو کنید. آن وقت فرزند شما پیام حرف تان را بدون احساس تحقیر یا همکاری تان در طول انجام آن، دریافت خواهد کرد.

مثلا بگویید: “دریا، جورابات!” به جای گفتن “تو قرار بود جوراب هایت را بشویی اما تا هنوز این کار را نکرده‌ای.”

یا مثلا بگویید: “بچه ها، کوله پشتی!” به جای این که بگویید: “5 دقیقه پیش گفتم کوله پشتی‌تان را آماده کنید.”

گزینه های زیادی برای دلجویی از فرزند داشته باشید

برخی از بچه‌ها به خوبی به آنچه می‌گویید توجه نمی‌کنند. در عوض، انجام یک کار یا دستور را به یک سناریوی سرگرم کننده “این یا آن” تبدیل کنید. زمانی که فرزند شما بر تصمیمات و کارهای روزمره تان کنترل داشته باشد، از بازی با او خوشحال تر خواهد شد.

به جای این که به فرزندتان بگویید ناهارش را بخورد، به او بگویید دوست دارد تست پنیری بخورد یا تست با کره!

یا به جای این که از فرزندتان بخواهید لباسی که گذاشته اید را بپوشید، گزینه های مختلفی برای انتخاب لباس به او بدهید.