علائم کم خونی
سلام دوستان! امروز می‌خواهیم درباره یکی از مشکلاتی صحبت کنیم که خیلی از ما احتمالاً با آن روبرو شده‌ایم یا حداقل در مورد آن شنیده‌ایم. بله! منظورم کم خونی فقر آهن است، مشکلی که میلیون‌ها ایرانی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. برای مشاهده مقاله علل و علائم کم خونی در ادامه با سایت چی شی همراه باشید.
کم خونی و فقر آهن
کم خونی چیست؟
کم خونی فقر آهن یک بیماری است که وقتی بدنمان به میزان کافی به ماده معدنی آهن دسترسی نداشته باشد ایجاد می‌شود. آهن را برای ساخت هموگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را حمل می‌کند و در نتیجه برای تولید سلول‌های خون قرمز، نیاز داریم. وقتی بدنمان نمی‌تواند هموگلوبین کافی تولید کند، اندام‌های ما از اکسیژن محروم می‌مانند و در نتیجه بازدهی و کیفیت زندگی ما کاهش می‌یابد.
علائم کم خونی فقر آهن: اخطارهای بدن
بسته به شدت کم خونی، سن و وضعیت سلامت عمومی فرد، علائم مختلفی می‌تواند ظهور کند. در موارد کم خونی خفیف، شاید هیچ علامت قابل تشخیصی نباشد. اما اگر بدن شما به شما سیگنال‌هایی مانند خستگی زیاد، رنگ پریدگی پوست، تنگی نفس، سردرد، تپش قلب، خشکی پوست و مو، التهاب و تورم دهان و زبان، بی‌قراری پاها، ناخن‌های بدشکل، تمایلات غذایی عجیب، سردی دست و پا، احساس افسردگی، کاهش اشتها و یا ابتلا به عفونت می‌دهد، احتمالاً به کم خونی فقر آهن مبتلا شده‌اید.
خستگی مفرط: نشانه اولیه کم خونی فقر آهن
خستگی و بی‌رمقی طی روز، علائم شایع کم خونی فقر آهن هستند. به دلیل فقدان کافی آهن در بدن، مغز استخوان نمی‌تواند مقدار کافی هموگلوبین تولید کند، و با کاهش تولید هموگلوبین، تولید سلول‌های خون قرمز نیز کاهش می‌یابد. این وضعیت باعث می‌شود اکسیژن کافی به عضلات، مغز و قلب ما نرسد و در نتیجه سطح انرژی بدن کاهش چشمگیری می‌یابد. خستگی ناشی از کم خونی با مشکلات دیگری مانند ضعف، تحریک‌پذیری و عدم تمرکز همراه است.
پوست رنگ پریده: نشانه‌ای آشکار از کم خونی
رنگ پریدگی پوست، علامتی دیگر از کم خونی فقر آهن است. رنگ طبیعی پوست صورت ما از جریان خون در مویرگ‌هایی است که زیر پوست قرار دارند. وقتی به دلیل فقر آهن هموگلوبین کافی تولید نشود، تعداد سلول‌های قرمز کاهش می‌یابد و در نتیجه جریان خون زیر پوست کاهش می‌یابد. این موضوع باعث تغییر تدریجی رنگ پوست می‌شود و در مبتلایان به کم خونی، این مسئله به طور کامل مشهود است.
کم خونی و ریزش مو: آیا ارتباطی هست؟
تصور کنید مثل هر روز به حمام می‌روید و متوجه می‌شوید موهایتان بیش از حد معمول ریخته است! یکی از علل این اتفاق می‌تواند کم خونی فقر آهن باشد. این وضعیت منجر به کاهش سطح هموگلوبین در خون می‌شود که باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به فولیکول‌های مو می‌شود. وقتی فولیکول‌های مو از اکسیژن کافی برخوردار نباشند، موها شروع به خشک شدن و سپس ریختن می‌کنند.
سردرد ناشی از کم خونی فقر آهن: زنان بیشتر در معرض خطر هستند
کم خونی گاهی می‌تواند در دوران قاعدگی سردرد‌های شدیدی را در برخی زنان ایجاد کند. دلیل این امر کاهش سطح آهن است که بر عملکرد هورمون‌هایی مثل دوپامین و استروژن تأثیر می‌گذارد. البته مردان نیز می‌توانند از این نوع سردرد رنج ببرند، اما این مسئله در زنان بسیار شایع‌تر است.
آیا دهان شما به کم خونی اشاره می‌کند؟
تغییرات در دهان شما ممکن است نشان‌دهنده کم خونی باشد. تورم، التهاب، تغییر رنگ یا بافت داخل دهان می‌توانند سرنخ‌هایی برای کشف کم خونی باشند. این علایم ممکن است باعث خشکی دهان، احساس سوزش یا حتی زخم‌های دهانی شوند.
تأثیر کم خونی بر قلب: یک فشار زیاد
با کمبود اکسیژن در خون ناشی از کم خونی، قلب باید با قدرت بیشتری برای تأمین اکسیژن برای اندام‌های بدن کار کند. این فشار زیاد بر ماهیچه‌های قلب می‌تواند منجر به اختلالاتی مانند تپش قلب، ضربان سریع و گاهی آریتمی شود.
نفس زدن‌های بیش‌ازحد: یک نشانه از کم خونی؟
هموگلوبین وظیفه حمل اکسیژن به عضلات بدن را بر عهده دارد. با کاهش سطح هموگلوبین ناشی از کم خونی فقر آهن، سطح اکسیژن خون نیز کاهش می‌یابد. این به این معنی است که بدن شما برای تأمین اکسیژن کافی برای عضلات، نیاز به افزایش سرعت تنفس دارد. پس اگر در انجام کارهای روزمره مثل پیاده‌روی یا بالا رفتن از پله‌ها، زودتر از حد معمول نفس می‌زنید، احتمالاً باید برای بررسی کم خونی به پزشک مراجعه کنید.
چرا کم خونی باعث می‌شود دست‌ها و پاها سرد بشوند؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به هوای سرد بیشتر از دیگران حساسیت نشان دهید و دست‌ها و پاها در حالی که هوا زیادی سرد نیست، به شدت سرد شوند. این ممکن است ناشی از کم خونی فقر آهن باشد که با کاهش سطح اکسیژن در رگ‌های دست و پا، به تحریک حساسیت به سرما می‌انجامد.
کم خونی فقر آهن در کودکان: چه علائمی دارد؟
کم خونی فقر آهن متأسفانه یکی از مشکلات رایج تغذیه‌ای کودکان در ایران و سراسر دنیاست. از خستگی و ضعف گرفته تا تحریک‌پذیری و تغییر در وزن سر، همه می‌توانند نشانه‌های کم خونی باشند. در موارد شدید، مشکلات عصبی مثل بیش فعالی و عدم توجه، تغییرات در زبان مانند گلوسیت یا حتی مشکلات تنفسی نیز می‌تواند پیش آید.
چرا زنان بیشتر در معرض کم خونی هستند؟
در زنان، خطر کم خونی بیشتر است چرا که در طول قاعدگی و بارداری، مقدار زیادی از ذخیره آهن بدن از بین می‌رود. علائم کم خونی در هر دو جنس تقریبا یکسان است و با تشدید وضعیت، این علائم بیشتر و شدیدتر می‌شوند.
کم خونی در سالمندان: مشکلی فراتر از خستگی
کم خونی در سالمندان شایع است و علائم آن می‌تواند شامل خستگی، تنگی نفس، درد قفسه سینه و حتی تورم بدن باشد. از آنجا که سالمندان معمولا با بیماری‌های مزمن همچون مشکلات کلیه، زخم معده و ورم روده مواجه هستند، این بیماری‌ها ممکن است منجر به کم خونی شوند.
کم خونی و افسردگی: آیا رابطه‌ای دارند؟
آیا می‌دانستید کاهش آهن در بدن باعث کاهش اکسیژن و کارکرد نامناسب مغز می‌شود و این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز افسردگی شود؟ بله، زنان باردار مبتلا به کم خونی فقر آهن در خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی بارداری یا پس از زایمان قرار دارند.
