بازسازی عطر مومیایی باستانی توسط دانشمندان؛ رایحه‌ای به قدمت 1450 سال!

دانشمندان موفق به بازسازی عطر مومیایی باستانی شدند. این عطر گران‌بها قدمتی در حدود 1450 سال دارد که مربوط به سرزمین مصر است.

همه می‌دانیم که اهالی سرزمین مصر مردگانشان را مومیایی کرده و درون تابوت‌های خاص و ارزشمند قرار می‌دادند. اما شاید این نکته را نمی‌دانستید که مصریان از عطرهای بسیاری گران‌بهایی برای معطر کردن این تابوت‌ها استفاده می‌کردند. حال دانشمندان موفق به بازسازی عطر مومیایی باستانی شدند که قدمتی بالغ بر 1450 سال دارد.

بیشتر بخوانید: دانشمندان بالاخره راز نفرین مومیایی را کشف کردند؛ چرا افراد در نزدیکی مومیایی‌ها می‌میرند؟

بازسازی عطر مومیایی باستانی 1450 ساله

دانشمندان دستورالعمل باستانی عطری را شناسایی کرده‌اند که در زن نجیب‌زاده‌ای مصری که تقریبا ۱۴۵۰ سال قبل از میلاد مومیایی شده بود، حفظ شده است. این دستورالعمل، رایحه‌ ابدیت را با دقت بسیار بالایی بازسازی کرد.

پیشرفت‌های حاصل در فناوری تجزیه‌وتحلیل شیمیایی، شناسایی مواد منفرد در بقایای مومیایی‌های موجود در کوزه‌های کانوپیک مهر‌وموم‌شده را امکان‌پذیر کرده است. کوزه‌های کانوپیک، محفظه‌های کوچکی بودند که برای نگهداری اندام‌های مومیایی‌شده در مصر باستان استفاده می‌شدند.

در مصر باستان، مومیایی‌سازی به‌مدت تقریباً ۴ هزار سال والاترین شکل هنری برای حفظ عزیز فوت‌شده بوده است. این روش، یکی از شیوه‌های دفن پیچیده‌ای است که به‌لطف آثار به‌جامانده، از آن اطلاع داریم.

هرچند متون مصر باستان جذاب هستند، منابع بسیار محدودی وجود دارند که به روند مقدس مومیایی‌کردن می‌پردازند. این منابع محدود نیز هیچ اطلاعاتی درمورد دستورالعمل‌های خاص ارائه نمی‌دهند. باربارا هوبر، باستان‌شناس از مؤسسه‌ ماکس پلانک در امور علوم تاریخ انسان می‌گوید:

«رایحه‌ ابدیت نشان‌دهنده‌ چیزی بیش‌از رایحه‌ مربوط‌به فرایند مومیایی‌کردن است. این عطر، اهمیت فرهنگی، تاریخی و معنوی غنی شیوه‌های تدفین را در مصر باستان نشان می‌دهد.»

موقعیت اشرافی زن مومیایی‌شده که به‌عنوان دایه به فرعون آمنهوتپ دوم خدمت می‌کرد، از لقب «زیور پادشاه» و نگهداری مومیایی او در مقبره‌ سلطنتی دره‌ پادشاهان کاملاً مشهود است. این موضوع در پیچیدگی مومیایی‌ها و نگهداری اعضای بدن در چهار کوزه‌ جداگانه نیز بازتاب دارد. این شخصیت باستانی که «سنتنی» نام‌ دارد، از زمان حفاری کوزه‌ها در سال ۱۹۰۰ پس از میلاد، معمایی در انتظار کشف‌شدن است.

هوبر و همکارانش ترکیبی از روش‌های کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی را برای بررسی ۶ نمونه‌ مومیایی از ریه‌ها و کبد سنتنی که در دو کوزه نگهداری می‌شدند، مورد استفاده قرار دادند. نتایج بررسی‌های آنها نشان داد که برای مومیایی این زن از ترکیب پیچیده‌تری نسبت به ترکیبات رایج استفاده‌شده در آن دوره‌ زمانی استفاده شده بود.

به‌گفته‌ هوبر و تیمش، راز حفظ مومیایی در ترکیب موم زنبور عسل، روغن‌های گیاهی، چربی‌های حیوانی غنی، قیر طبیعی و صمغ‌های گرفته‌شده از درختان مخروطی نهفته است. تیم حین بررسی‌ خود، کومارین را نیز پیدا کرد؛ ترکیبی از منابع گیاهی مختلف که رایحه‌ای لذت‌بخش و مشابه وانیل به ترکیب می‌دهد. نویسندگان مطالعه می‌نویسند:

«تجزیه‌وتحلیل‌های پیشین نشان می‌دهند که مومیایی‌‌سازی تا پیش از دوره سوم میانی مصر (تقریبا ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد)، حاوی ترکیبات محدودی بود که درطول زمان پیچیده‌تر می‌شد.»

تیم هوبر در بررسی‌های خود متوجه شد که نسبت مواد موجود در کوزه‌هایی که اندام‌های مختلف زن نجیب‌زاده در آن‌ها نگه‌داری شده‌اند با یکدیگر تفاوت دارند. کوزه‌ای که ریه‌ها در آن قرار داشتند، حاوی دو ماده بود که در کوزه‌های دیگر وجود نداشت؛ جوشانده‌ای بی‌نظیر که برای اندام‌های منفرد طراحی شده بود.

به‌نظر می‌رسد که بسیاری از مواد تشکیل‌دهنده‌ مومیایی سنتنی، مطابق با جایگاه زنی عالی‌رتبه بودند و از مکان‌های عجیب‌وغریبی خارج از مصر به این کشور منتقل شدند. یکی از مواد منحصربه‌فردی که برای مومیایی ریه‌ها از آن استفاده شده بود، لاریکسول نام دارد که از صمغ درختان کاج اروپایی به‌دست می‌آید. صمغ معطر دیگری که شناسایی شده، احتمالاً صمغ دامار (Dammar) از درختان دوبال‌میوگان در هند و آسیای جنوب‌شرقی یا صمغ درختان پسته‌ بومی سواحل مدیترانه است.

کریستین لوبر، مصرشناس از موزه‌ آگوست کستنر آلمان می‌گوید:

«این ترکیبات پیچیده و متنوع، به دوره‌ی زمانی منحصربه‌فرد اولیه تعلق دارند و درک جدیدی از شیوه‌های پیچیده‌ مومیایی و مسیرهای تجاری گسترده‌ مصر به ما ارائه می‌دهند.»

باتوجه به اینکه نمونه‌های کشف‌شده نزدیک به ۳۵۰۰ سال قدمت دارند، دانشمندان نمی‌توانند احتمالاتی مانند فرایندهای تخریب، ترکیب‌ یا مخلوط نامتوازن مومیایی را که باعث ایجاد اختلاف بین کوزه‌ها می‌شوند، رد کنند؛ بااین‌وجود یافته‌های اخیر دیگر درمورد فرایند مومیایی‌کردن، فرضیه‌ آنها را درخصوص وجود دستورالعمل‌های خاص برای اندام‌های بدن تایید می‌کند.

به‌گفته‌ پژوهشگران، شیمی تجزیه می‌تواند اطلاعات بسیار مهمی را درمورد ترکیبات موجود در مواد مومیایی باستانی به ما ارائه دهد و به اطلاعات قابل‌بازیابی از منابع متنی باستانی بیفزاید. عطر باستانی در نمایشگاهی که قرار است در موزه‌ موسگارد دانمارک برگزار شود، به نمایش گذاشته خواهد شد و بازدید‌کنندگان امکان استشمام این رایحه‌ ابدی را خواهند داشت.

بیشتر بخوانید:

• کشف دسته‌ای از زنبورهای مومیایی شده با قدمت 3 هزارسال!
• کشف مومیایی چندین تمساح در مقبره فرعون
• کشف یک شهاب‌سنگ 4.5 میلیارد ساله در سوئد

دیدگاه شما در خصوص بازسازی عطر مومیایی باستانی توسط دانشمندان چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان بگذارید.

.

منبع: زومیت