خوب است بدانید که موهای سالم به صورت طبیعی می توانند چربی زیادی تولید کنند. البته چربی مو با توجه به جنس، سبک زندگی و عادت های نگهداری از آن در هر فردی متفاوت است. بخش فراوانی از چربی موجود در پوست سر موجب افزایش رطوبت آن می شود. بنابراین این نوع چربی باعث می شود پوست سر و موها دچار خشکی نشود. در واقع می توان گفت که چربی نقش مهمی در محافظت از پوست و موی سر دارد. غدد تولید کننده چربی به میزان کافی در پوست سر چربی تولید می کنند. علاوه بر این در پوست سر، غدد سباسه سبوم فراوانی می سازند. سبوم می تواند به مرطوب نگه داشتن پوست سر کمک زیادی کند. اگر عملکرد غدد سباسه مختل شود، موی فرد چرب خواهد شد. در ادامه، دلایلی را مواردی می آوریم که برای جلوگیری از چرب شدن موهایتان باید از آن ها بپرهیزید.
نشانه های پوست سر چرب
چرب شدن مو سر نشانه های زیادی دارد که باید به آن ها توجه نمود. این نشانه ها عبارتند از:
- پوست سر قرمز می شود و در بین موها جوش های زیادی ایجاد می شوند.
- موها شوره می زنند و سر پوسته پوسته می شود.
- فرد با ریزش غیر طبیعی موها مواجه می شود.
- پوست سر به شکل غیر عادی درگیر خارش می شود.
- روی موها گرد و خاک می نشیند؛ به گونه ای که موها پرز دار می شوند.
- زمانی که موهایتان را لمس می کنید، به سرعت چرب می شوند.
- پس از شستشو مو هنوز چرب است و ظاهر براقی دارد.
به یاد داشته باشید موهای چرب به طور معمول ریشه بسیار ضعیفی دارند. چربی مو از نزدیکی ریشه آغاز می شود. پس از آن به طرف ساقه کشیده می شود. به بیان دیگر کسی که موهای بلندی دارد، در نوک موها براق و چرب بودن را مشاهده نمی کند. مهم ترین قسمت برای تشخیص چربی مو سر، قسمت های بسیار نزدیک به ریشه است. زمانی که شدت چربی افزایش پیدا کند می تواند موجب ریزش مو شود. علاوه بر این موهای فرد درگیر شوره نیز می شوند. به همین دلیل معمولا فرد با نگرانی به متخصص مراجعه می کند.
علت چرب شدن موی سر
موها نمی توانند چربی زیادی تولید کنند. در حقیقت این چربی که نام آن سبوم است از غدد چربی روی پوست ایجاد می شود. پوست دارای منافذ بسیار ریز است که به آن فولیکول نیز می گویند. فولیکول ها ریشه مو را احاطه می کنند. در ادامه به علل چربی موی سر می پردازیم:
۱. رژیم غذایی ناسالم
یک رژیم غذایی غلط و ناسالم می تواند علت اصلی چربی پوست سر باشد. افرادی که در مصرف نوشابه، گوشت و الکل زیاده روی می کنند، موهای شکننده تری دارند. علاوه بر این مصرف این نوع مواد غذایی موجب افزایش تولید سبوم می شود.
۲. استرس بیش از حد
هورمون استرس یا کورتیزول در رگ های شما جاری شده و باعث می شود پوست سرتان چرب شود. مطالعات نشان می دهد استرس روانی بدن فرد را وادار می کند که هورمون پرولاکتین ترشح نماید. تمام این ترشحات می توانند به غدد چربی سیگنال دهند تا چربی بیشتری تولید کند. به همین دلیل شرایطی مثل استرس، سن، شرایط بحرانی و بلوغ می توانند روی سطح هورمون ها تأثیر بگذارند.
۳. انتخاب غلط محصولات موی اشتباه
استفاده از ابزار سنگین ممکن است با پوست سرتان سازگاری زیادی نداشته باشد و موجب چربی بیش از حد موهایتان شود. به همین خاطر از محصولاتی استفاده کنید که باعث ریزش و چربی موی سرتان نشود.
۴. ژنتیک
برخی از افراد با غده هایی به دنیا می آیند که چربی بیش از حد تولید می کنند. به همین دلیل این افراد بیشتر اوقات موهای چرب دارند و از ریزش موهایشان گله مند هستند.
۵. شرایط آب و هوایی
از علل چرب شدن موی سر می توان به شرایط آب و هوایی اشاره کرد. آب و هوا می تواند ظاهر موها را تغییر دهد. در محیط های مرطوب، رطوبت اندکی از پوست تان تبخیر می شود. این موضوع موجب می شود موهایتان چرب و سنگین شود.
۶. شست و شوی بیش از اندازه موها
یکی از کارهای بسیار غلطی که افراد زیادی آن را انجام می دهند، شست و شوی روزانه موها است. شستن موها می تواند موجب تولید بیش از اندازه سبوم شود. تمیز کردن زیاد پوست سر، خشکی را تشدید می کند. علاوه بر این موجب از بین رفتن ساقه مو می شود. این شرایط می توانند غدد چربی را تحت تأثیر قرار داده و باعث ایجاد چربی شوند.
۷. تغییر هورمون ها
غدد چربی می توانند به وسیله هورمون ها کنترل شوند و هنگامی که هورمون ها تغیر می کنند، غدد نیز چربی بیشتری تولید خواهند کرد. این مورد برای کسانی که از داروی کنترل بارداری استفاده می کنند یا در دوران بلوغ قرار دارند بسیار شایع است. در حقیقت آندروژن ها جزو هورمون های جنسی هستند که می توانند تولید سبوم را فعال نمایند. به همین خاطر سبوم اضافی به طور معمول در دوران تخمک گذاری و بلوغ تولید می گردد. در این مراحل فعالیت آندروژن بیشتر است.
۸. بیماری های خاص
بیماری های مزمن می توانند موجب افزایش تولید سبوم در پوست سر شوند. به عنوان مثال سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی رایج است که می تواند بر سیستم تولید مثل زنان تأثیر زیادی بگذارد. کسانی که دچار تخمدان پلی کیستیک هستند، بیشتر اوقات از ریزش مو و پوست سر چرب شکایت می کنند.
۹. داروهای خاص
برخی از داروها می توانند غدد تولیدکننده چربی پوست سر را بیش از اندازه تحریک کنند. به عنوان مثال داروهای ضد بارداری سرشار از پروژستین های آندوژنی هستند که می توانند گیرنده های آندروژن را تحریک کنند. پس از آن تولید چربی را افزایش می دهند.
شیوه های پیشگیری از چرب شدن موی سر
در ادامه به راه های جلوگیری از چرب شدن مو اشاره می کنیم:
- از مصرف گوشت، شکر و غذاهای سرخ شده پرهیز کنید. این غذاها موجب می شود تا غدد شما روغن فراوانی تولید نمایند.
- غذاهای سرشار از ویتامین مثل سبزیجات، میوه های تازه، ماهی و مرغ استفاده کنید.
- حتما از شامپوی ملایم و نرم استفاده نمایید که روغن طبیعی موهایتان را از بین نبرد.
- هر روز موهای خود را نشویید.
- زمانی که از نرم کننده استفاده می کنید، آن را به پوست سرتان نزدیک نکنید.
- برای شستن موهایتان از آب ولرم استفاده کنید.
- استرس بیش از اندازه موجب ریزش مو و چرب شدن آن ها می شود.
- برای شستن موهایتان از آب داغ استفاده نکنید. این کار موجب چرب شدن پوست سر می شود.
- روکش بالش خودتان را هفته ای یک بار عوض کنید.
- استفاده از سشوار را به حداقل برسانید.
راه های درمان چربی موی سر
برای درمان چربی موی سر نباید همه روغن مو را از بین ببرید. بخشی از روغن طبیعی برای شادابی و طراوت موها لازم و ضروری است. در ادامه به راه های درمان چربی موی سر می پردازیم:
استفاده از چای سیاه
یکی از راه های درمان چربی موی سر استفاده از چای سیاه است. چای سیاه اسید تانیک دارد و می تواند میزان چربی پوست سر را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد. برای استفاده از چای سیاه مراحل زیر را دنبال کنید:
- یک قاشق چای خوری از برگ چای سیاه را به یک لیوان آب اضافه نمایید.
- پس از آن اجازه دهید ده دقیقه بجوشد.
- چای را در دمای اتاق باید خنک کنید. پس از آن محلول را روی موهایتان قرار دهید.
عسل
ماسک عسل به علت خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی که دارد، می تواند در بهبود شوره سر مؤثر باشد. تحقیقات نشان می دهد ترکیب ۱۰ درصد آب و ۹۰ درصد عسل موجب کاهش قرمزی، خارش و پوسته پوسته شدن می شود. علاوه بر این از تولید چربی بیش از حد جلوگیری می کند.
چای سبز
مصرف چای سبز برای تقویت موها بسیار مؤثر است. استفاده از چای سبز می تواند برای تغذیه پوست و کاهش تولید سبوم مفید باشد.
سرکه سیب
برای درمان چربی موی سر می توانید از سرکه سیب استفاده کنید. این ماده می تواند از وز شدن موهایتان نیز جلوگیری کند. سرکه سیب جزو روش های خانگی بسیار مفید برای درمان موی چرب است. علاوه بر این می تواند مو را به شدت براق و نرم کند. برای استفاده از سرکه سیب مراحل زیر را دنبال کنید:
- یک قاشق غذا خوری سرکه سیب را با یک فنجان آب ترکیب کنید.
- موهایتان را با شامپوی نرم کننده یا ملایم بشویید. بعد از آن از ترکیب سرکه سیب و آب کمک بگیرید.
- چند دقیقه باید صبر کنید و پس از آن با استفاده از آب سرد موهایتان را بشویید.
- می توانید این راهکار درمانی را در هفته سه یا چهار بار تکرار کنید.
نبستن موها
بستن مداوم موها موجب می شود که موها سریع تر چرب شوند. سعی کنید موهایتان را آزاد بگذارید. مطالعات نشان می دهد بستن موها می تواند نقش مهمی در چرب شدن آن ها داشته باشد. افرادی که موهایشان را می بندند، موهایشان بیشتر کشیده می شود. به همین دلیل چربی و کثیفی بیشتر نشان داده می شود. توجه داشته باشید برای مقابله با جمع شدن چربی، موهایتان را باز بگذارید و به هیچ عنوان دم اسبی نبندید.
شامپو با ترکیب روغن درخت چای
تحقیقات نشان می دهد روغن درخت چای ترکیبات ضد باکتریایی دارد. به همین خاطر می تواند در بهبود چربی و کاهش خارش مفید باشد. به همین خاطر سعی کنید شامپویی را انتخاب کنید که ترکیبات آن دارای روغن درخت چای باشد. البته توجه داشته باشید می توانید روغن چای را به صورت جداگانه خریداری نمایید. پس از آن اندکی از این نوع روغن را با شامپو مخلوط کنید.
موهایتان را با دقت بشویید
خوب است بدانید شستشوی غلط موها موجب می شود که در آخر پوست سرتان چرب و موهایتان به شدت آسیب ببیند. برای اینکه موهایتان را بشویید، مقدار اندکی شامپو را به پوست و ریشه سر بزنید. به هیچ عنوان با ناخن پوست سر خود نخارانید. مالش های تهاجمی و خشن موجب تولید چربی می شوند. شما باید اجازه دهید شامپو از ریشه مو به سمت انتهای مو جریان یابد. به یاد داشته باشید نیازی نیست حتما هر روز موهایتان را بشویید، زیرا این کار موجب می شود که موهایتان آسیب ببیند. سعی کنید در هفته سه یا چهار بار موهایتان را با دقت بشویید.
شستشوی موها پس از استفاده از روسری و کلاه
شال، روسری و انواع کلاه ها می توانند موجب تجمع چربی شوند. در این مواقع می توانید موهایتان را با یک شامپوی ملایم و نرم بشویید.
استفاده از محصولات سیلیکون را به حداقل برسانید
در اکثر محصولات مانند نرم کننده ها، کرم ها، شامپوها از سیلیکون استفاده می شود. این مواد می توانند موها را درخشان و صاف کنند. علاوه بر این موجب می شوند تا موها چرب به نظر برسند. سیلیکون ها مانع ورود رطوبت به موها می شوند. به همین دلیل بهتر است از موادی که دارای سیلیکون هستند، پرهیز کنید.
آلوئه ورا
لازم به ذکر است بدانید ماسک آلوئه ورا برای برطرف کردن روغن اضافه مو بسیار مفید است. با این نوع ماسک شوره های پوست سر از بین می روند. علاوه بر این از ریشه های موها محافظت می کند. با این ماسک موهایتان سالم و نرم می ماند. برای استفاده از این ماسک مراحل زیر را دنبال کنید:
- یک قاشق غذاخوری آبلیمو را با یک قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا در یک لیوان ترکیب کنید.
- ترکیب را در شامپو ریخته و پس از ۱۵ دقیقه آن را با دقت بشویید.
از شانه تمیز استفاده کنید
شانه کثیف را به هیچ وجه به موهایتان نزنید. شانه آلوده دارای گرد و غبار است و می تواند کثیفی را به موهایتان انتقال دهد. به یاد داشته باشید بعد از اینکه از شانه و برس استفاده کردید آن را با صابون و شامپو بشویید.
از سشوار استفاده نکنید
استفاده از سشوار و اتو مو موجب براق و صاف شدن موها می شوند. پس از آن موها سریع تر چرب می شوند. باید بگذارید موها به صورت طبیعی خشک شوند. پس از شستشو با حوله آب موها را به دقت بگیرید. این کار موجب می شود تا به موهایتان آسیب وارد نشود.
