خوردن ماهی در بارداری مفید است یا مضر؟

یکی از نگرانی زنان باردار این است که همیشه باید به غذاهایی که می خورند دقت کنند که هیچ گونه عوارضی برای خودشان و جنین نداشته باشد و همیشه با این سوال که خوردن ماهی در دوران حاملگی مشکل ساز است یا نه درگیر هستند در ادامه مطلب  به خوردن ماهی در حاملگی می پردازیم.

خوردن ماهی در بارداری

بر اساس توصیه انجمن غذا و داروی ایالات امریکا در سال ۲۰۱۵، خانم‌های باردار باید حداقل ۲۶۰-۳۲۰ گرم غذای دریایی با جیوه پایین در طول هفته مصرف کنند و این یعنی ۲ تا ۳ واحد در هفته. بعضی از خانم های حامله به غذاهای دریایی علاقه ای ندارند اما ماهی یکی از منبع های امگا ۳ می باشد که برای رشد چشم، بینایی و مغز چنین بسیار مهم است ماهی همچنین دارای مقدار زیادی پروتئین، ویتامین دی و مواد مغذی دیگر است که در واقع خوردن ماهی در حاملگی برای رشد جنین و داشتن یک حاملگی سالم حیاتی است.

ممکن است شنیده باشید که انواعی از ماهی ها دارای آلاینده هایی مانند جیوه هستند بنابراین خوردن ماهی که دارنده جیوه در دوز بالا باشد باعث آسیب به تکامل مغز جنین و سیستم عصبی می شود بنابراین زنان باردار و خردسالان باید از مصرف ماهی هایی که دارای مقدار زیادی جیوه هستند خودداری کنند و مصرف ماهی های دیگر را نیز کمتر کنند اما هیچوقت نباید از رژیم غذایی خود آن را حذف کنند.

کمک به کاهش فشار خون

همانطور که می دانید افزایش فشار خون یکی از مشکلات دوران باردارای است که استفاده از ماهی در برنامه غذایی کمک زیادی به کاهش فشار خون می کند زیرا، دارای امگا ۳ می باشد.

تقویت بینایی در جنین

از دیگر مزایایی امگا ۳ موجود در ماهی تقویت بینایی جنین می باشد زیرا، نقش مهمی در رشد جنین و تکامل سیستم بینایی جنین ایفا می کند.

علت محدود کردن مصرف ماهی در دوران حاملگی

ماهیی که در آب آلوده زندگی می کنند دارای سموم و آلاینده ای پایداری مانند جیوه هستند از این رو، استفاده از این ماهی ها بر سلامت بدن تاثیر منفی دارد و امکان دارد ماهی های بزرگتر از ماهی های کوچیکتر آلوده به جیوه تغذیه کنند که این امر تاثیر منفی بر سلامت بدن دارد که ظبق تحقیقات انجام شده مادرانی که در دوران بارداری در طول هفته سه وعده ماهی استفاده می کنند نوزادان آن در زمان کودکی مستعد چاقی هستند.

مصرف ماهی تن در حاملگی

در رابطه با مصرف ماهی تن، اختلاف نظر هایی وجود دارد که در نهایت می توان به این نتیجه رسید که بهتر است از مصرف آن در دوران حاملگی پرهیز شود، زیرا ریسک خوردن آن بیشتر بوده و ممکن است برای مادر و جنین با مشکلاتی همراه باشد.

بر اساس نظریه سازمان غذا و دارو (FDA)، خوردن تن ماهی مشکلی ندارد، ولی پیشنهاد می شود که مصرف ماهی تن آلباکور (سفید) که دارای متیل جیوه بیشتری است را تنها به میزان ۱۷۰ گرم در هفته مصرف کنید.

همچنین بر اساس تحقیقات دیگر، مصرف ۳۴۰ گرم کنسرو تن ماهی در هفته مانعی ندارد، اگرچه توصیه می شود مصرف کنسرو تن ماهی سفید به ۱۱۳ گرم در هفته محدود شود، البته بسیاری از کارشناسان دیگر توصیه می کنند باید از مصرف تن ماهی کنسروی در دوران حاملگی پرهیز شود.

به عقیده این کارشناسان؛ کنسرو تن ماهی با فاصله زیادی از سایر غذا ها حاوی مقدار زیادی متیل جیوه در رژیم غذایی می باشد، همچنین کارشناسان دیگر نیز زنان باردار را از مصرف کنسرو تن ماهی منع می کنند، زیرا آنها می دانند که ماهی تن سفید حاوی مقدار زیادی متیل جیوه است و حتی برخی انواع دیگر ماهی تن نیز سطح بالایی از جیوه را دارند، از این رو خوردن تن ماهی در حاملگی دارای ریسک بالایی بوده و باید از مصرف ان اجتناب شود.

دریافت اسید های چرب امگا۳ بدن به غیر از ماهی

ماهی منبعی سرشار از اسید های چرب امگا۳ ، EPA و DHA می باشد که برای رشد مغز و چشم کودکان ضرورت دارد، حال تامین این مواد معدنی مفید از طریق غذاهای دیگر آسان نیست.

امروزه می توان امگا۳ را در مواد غذایی همچون شیر، تخم مرغ، ماست، نان، سرلاک، آب میوه و نوشیدنی های سویا تامین کرد، البته این غذاها تنها حاوی ALA که یک نوع امگا۳ است، می باشند، اگرچه این ماده برای سلامت بدن فواید زیادی دارد، اما نمی تواند فواید مصرف DHA و EPA را بدست دهد. تخم کتان نیز اگرچه منبع غنی از امگا۳ می باشد، اما این ماده غذایی نیز  نمی تواند DHA یا EPA فراهم نماید و تنها اسید چرب امگا۳ موجود در غذا های گیاهی ALA می باشد.

ماهی که می توانید در دوران حاملگی مصرف کنید :

در طول مدت حاملگی می توانید از ماهی قزل آلا یا سالمون استفاده کنید  و به طور کلی ماهی که می توانید در این دوران استفاده کنید عبارتند از : سالمون، قزل آلا، آنچوی ها و سادرین ها می باشند.

کدام ماهی ها جیوه بیشتری دارند؟

زمانی که جیوه با آب حل می شود، باکتری ها آن را به یک شکل دیگر از جیوه تبدیل می کنند و در واقع ماهی این ماده را از آبی که در آن شنا می کند و همچنین از غذایی که می خورد جذب می کند که در واقع این ماده به عضلات ماهی متصل می شوند و حتی در زمان پخت نیز در بدن ماهی باقی می ماند، به همین دلیل خوردن این گونه ماهی ها در دوران حاملگی کمتر توصیه می شود مقادیر بیشتر جیوه در بدن ماهی های عظیم الجثه وجود دارد زیرا، آن ها ماهی های دیگر را نیز می خورند، بنابراین سعی کنید ماهی‌ها و غذاهای دریایی متنوعی را که سطح جیوه‌شان پایین بوده و اسید چرب امگا سه زیادی دارند در برنامه غذایی خود بگنجانید.

این غذاهای دریایی شامل سالمون، کیلکای آنچوی، شاه ماهی، ساردین، ماهی سفید، قزل آلا، تیلاپیا، کفال، کیلکا، شاه میگو، میگو و… است. اگر چه بهتر است مصرف ماهی تن سفید به ۱۷۰ گرم در هفته محدود شود.

عواقب خوردن ماهی جیوه دار در حاملگی

بدن به راحتی جیوه متیل ماهی را جذب می کند این ماده از جفت عبور می کند که در واقع غلظت بالای متیل جیوه در زمان حاملگی باعث مختل شدن رشد مغز و سیستم عصبی جنین می شود، طبق گزارشات حفاظت از محیط زیست، مهارت های شناختی (مانند حافظه و توجه)، زبان، مهارت های حرکتی و دیداری تحت تاثیر این ماده قرار دارند، پس در خوردن ماهی در حاملگی بسیار دقت کنید.

زنان باردار، یا کسانی که خواهان اقدام برای بارداری هستند، خردسالان و کودکان، در معرض سطوح بالاتری از جیوه می باشند. اما نباید خوردن ماهی را به طور کامل از برنامه غذایی خود قطع کنید، اکثر کارشناسان معتقد هستند که مزایای خوردن ماهی بیشتر از خطرات آن است اگر جیوه کم باشد مضر و خطرناک نیست چارلز سانتر استاد سم شناسی تغذیه و کارشناس آلاینده های موجود در ماهی، اشاره می کند که اگر زن باردار به منظور جلوگیری از مواجهه با جیوه مصرف ماهی را قطع کند، نوزاد او ممکن است که مواد مغذی سالمی که ماهی دارد را از دست بدهد. خوردن ماهی در دوران حاملگی لازم است زیرا، اسید های چرب سالم موجود دار ماهی باعث تکامل مغز و بینایی کودک می شود  و برخی مطالعات نشان می دهد که خوردن ماهی در حاملگی از زایمان زود رس و وزن کم نوزاد در زمان تولد جلوگیری می کند.