در منابع و متون دینی، خوشرویی به عنوان عاملی مؤثر در آرامش و موفقیت اجتماعی شناخته شده است. جالب است بدانید در بسیاری از بیانات اهل بیت، عباراتی نظیر «البشاشه»، «البشر»، «بشر حسن»، «وجه منبسط» و «طلاقه الوجه» هم معنی با خوشرویی تلقی می شود. منظور از «بشر حسن» تأکید فراوان بر نیکویی و گشاده رویی است. «طلاقه الوجه» به معنای آشکارسازی شادی در چهره است. «وجه منبسط» به چهره های خالی از عبوسی و اخم گفته می شود. با بررسی واژه های مذکور متوجه می شویم که این واژه ها با وجود متعدد بودن، همگی به معنای آرامش دادن و زدودن چهره از خشم و عبوسی به کار می روند. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا به فواید خوشرویی و آثار آن در اجتماع و خانواده بپردازیم.
فواید خوشرویی
از مهم ترین توصیه های رسول خدا این است که با برادران دینی خود با خوشرویی مواجه شوید. نقل است که مردی نزد پیامبر اکرم رسید و گفت: «ای رسول خدا، مرا توصیه ای کن». حضرت در میان توصیه های خویش فرمودند: «با برادران خود با خوشرویی و گشاده رویی مواجه شو». هنگامی که با افراد یک جامعه دینی که از آن ها به برادر دینی تعبیر می شود، باید با خوشرویی و گشاده رویی برخورد کرد، حکم برخورد با همسر و فرزندان در محیط خانواده به خوبی روشن می شود. با بررسی آثار و فواید معجزه آسای خوشرویی در می یابیم بی جهت نیست که گشاده رویی نشانه ایمان، اولین عطیه الهی، نیمی از عقل و آغاز نیکوکاری دانسته شده است.
اگرچه جذب دیگران از طریق هدایای مادی امکان پذیر است، این نوع جذب کردن می تواند با آسیب های تربیتی همراه باشد و فرد گیرنده را متوقع بار بیاورد. اما برخورد با دیگران از روی خوشرویی کار بسیار آسانی است و به هیچ اندازه ای محدود نیست؛ به گونه ای که می توان از آن در شرایط مختلف و به دفعات استفاده کرد. در حقیقت خوشرویی از جمله مواردی است که فرد می تواند همواره آن را به خانواده خود هدیه دهد و هیچ گونه آسیب مادی نیز به همراه ندارد. خوشرویی گنج بی پایانی است که محدودیتی ندارد و امکان استفاده از آن در هر زمان و موقعیتی وجود دارد. این موهبت می تواند رضایت خانواده را جلب کرده و بستر مناسبی برای موفقیت افراد باشد.
نگاهی به آثار خوشرویی در خانواده
خوشرویی آثار و فواید زیادی در موفقیت یک خانواده دارد که در ادامه به مهم ترین و فراگیرترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
قرب به خداوند
آثار و فواید خوشرویی تنها به اجتماع ختم نمی شود. بلکه مهم ترین تأثیر آن در خود فرد است که موجب قرب و نزدیکی به خداوند می شود. از آن جایی که پروردگار تأکید زیادی بر حفظ پیوندهای اجتماعی از جمله پیوندهای خانوادگی دارند، فردی که با مردم و خانواده خود با خوشرویی رفتار می کند، به فرمان حضرت حق گوش داده و زمینه تقرب خود به درگاه او را فراهم ساخته است. امام باقر (ع) می فرمایند: «گشاده رویی میعادگاه محبت و نزدیکی به خدا است و ترشرویی موجبات بغض و کینه و دوری از خداوند را فراهم می آورد».
ایجاد مهربانی و محبت
مهربانی و محبت از جمله عواملی است که منجر به ایجاد رضایت و آرامش در میان خانواده ها می شود. روایت شده گشاده رویی و خوشرویی بهترین عاملی است که مردم از طریق آن می توانند دل دوستان خود را به دست آورده و کینه را از دل دشمنان دور کنند. این روایت الفت را به معنای انضمام به کار برده است که به نوعی محصول خوشرویی است. بنابراین خوشرویی عامل جذب دل ها است. در واقع خوشرویی علاوه بر این کمیت جذب را افزایش می دهد، بر کیفیت آن نیز تأثیرگذار است. همان طور که امام باقر (ع) فرمودند: «خوشرویی و گشاده رویی آوردگاه الفت و محبت می باشد».
فرجام نیک
بهتر است بدانید فرجام نیک از آثار و فواید خوشرویی است که بهره دنیوی و اخروی را به همراه دارد و می تواند زندگی فرد را در دنیا با شادمانی و آرامش همراه سازد. از طرفی موجب حظ و بهره فراوان در آخرت نیز خواهد شد. امام باقر (ع) می فرمایند: «شخصی نزد پیامبر اسلام رسید و از وی درخواست توصیه ای کرد. حضرت به او فرمودند: غضب نکن. فرد گفت: بیشتر بفرمایید. فرمودند: با برادران دینی خود خوشرو و گشاده رو باش نه رو گرفته! زیرا رو گرفتن می تواند تو را از بهره دنیا و آخرت باز دارد».
دوری از کینه
یکی از مهم ترین آثار گشاده رویی، کینه زدایی است. اگرچه رفع کینه هایی که به تدریج در دل فرد نفوذ کرده، کاری دشوار و سخت است. اما مواجه شدن با خوشرویی و گشاده رویی می تواند کینه های دیرینه و سخت را نیز از بین ببرد. امام کاظم (ع) در حدیثی از پیامبر اسلام نقل کرده اند که «خوشرویی می تواند کینه را بزداید». حضرت می فرمایند: «بهترین وسیله ای که مردم به کمک آن می توانند دل دوستان خود را به دست آورده و کینه را از دل دشمنان خود بزدایند، خوشرویی در مواجهه با آنان، گشاده رویی در حضور آن ها و پرسش از حال آنان در غیاب ایشان می باشد».
پایان بخشی به مخاطرات
زمانی که خوشرویی و گشاده رویی کینه های باطنی را از بین ببرد، می تواند دشمنی برخاسته از کینه را نیز درمان کند. گاهی روابط خانواده با یکدیگر آن چنان سرد و تیره و تار می شود که از کینه باطنی به دشمنی و نبرد تن به تن تبدیل می گردد. این موقعیت بسیار خطرناک است که می تواند هر آسیبی را متوجه روابط خانوادگی کند. خوشبختانه همین موقعیت خطرناک و آتش پر دامنه می تواند با هدیه ارزان و تأثیرگذار خوشرویی مهار گردد. امام علی (ع) می فرمایند: «خوشرویی تو آتش دشمنی را خاموش می کند».
امیدوارم از مطالعه این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. پیشنهاد می کنیم مقالات افزایش صمیمیت در خانواده، روش های محبوب شدن، شاد بودن در زندگی و آداب معاشرت را نیز مطالعه نمایید.
