بیوگرافی داریوش مهرجویی؛ کارگردان مشهور سینمای ایران کشته شد

داروش مهرجویی یکی از مشهورترین و موفق‌ترین کارگردانان تاریخ سینمای ایران است. در ادامه با بیوگرافی داریوش مهرجویی کارگردان تهیه‌کننده و نویسنده ایرانی همراه ما بمانید.

داریوش مهرجویی متولد آذر ۱۳۱۸ فیلم‌ساز و نویسنده ایرانی بود. او یکی از فیلم‌سازان برجستهٔ ایران و از چهره‌های اصلی موج نوی سینمای ایران است. مهرجویی علاوه بر فعالیت در سینما، به نوشتن رمان و ترجمه نیز می‌پرداخت. در ۱۳۹۳ از سوی سفیر فرانسه جایزهٔ شوالیه ادب و هنر فرانسه به او اهدا شد. او فارغ‌التحصیل رشتهٔ فلسفه از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس (UCLA) آمریکا بود.

براساس نتایج یک نظرسنجی در سال ۱۳۸۳، مهرجویی با آفریدن هفت شخصیت، بیشترین شخصیت سینمایی ماندگار را در سینمای ایران خلق کرده‌است. همچنین، شخصیت هامون در فیلمی به همین نام از مهرجویی، ماندگارترین شخصیت در تاریخ سینمای ایران دانسته شده‌است. مهرجویی بارها جزء برترین فیلمسازان تاریخ سینمای ایران انتخاب شده، از جمله در نخستین رأی‌گیری مجلهٔ فیلم به سال ۱۳۶۷، رأی‌گیری سال ۱۳۷۸ مجلهٔ دنیای تصویر و در نظرسنجی سال ۱۳۸۱ مجلهٔ نقد سینما، او در رأی‌گیری ۱۳۹۸ مجلهٔ فیلم به عنوان بهترین کارگردان تاریخ سینمای ایران انتخاب شد.

فهرست مطالب

اطلاعات شخصی داریوش مهرجویی

در ادامه توجه شما را به اطلاعات شخصی داریوش مهرجویی جلب می‌کنیم

• نام: دایوش مهرجویی
• تاریخ تولد: ۱۷ آذر ۱۳۱۸
• تاریخ مرگ: ۲۲ مهر ۱۴۰۲
• محل تولد داریوش مهرجویی: تهران
• سن داریوش مهرجویی: 83 سال
• وضعیت تاهل داریوش مهرجویی: متاهل
• صفحه اینستاگرام داریوش مهرجویی: ندارد

بیوگرافی داریوش مهرجویی

در این بخش به زندگی نامه داریوش مهرجویی می‌پردازیم که تا الان با او آشنا شده‌ایم. زندگی خصوصی داریوش مهرجویی را بررسی می‌کنیم.

زندگی خصوصی داریوش مهرجویی

داریوش مهرجویی در ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران، در خانواده‌ای از طبقه فرودست جامعه به‌دنیا آمد. او در کودکی تحت تأثیر مادربزرگش که مسلمانی معتقد بود قرار گرفت. مهرجویی در مصاحبه‌ای در سال ۱۳۵۱ در این باره می‌گوید: «مادر بزرگم از آن نمازخوان‌های دوآتشه بود و تحت تأثیر فضای روحانی او، من هم از سن هفت تا پانزده‌سالگی، شده بودم یک مسلمان واقعی. نماز و روزه‌ام یک بار هم ترک نمی‌شد. اما از پانزده سالگی به بعد، درست آن موقعی که نماز و روزه‌ام به حساب می‌آمد، شک در دلم نشست.»

در نوجوانی به موسیقی علاقه‌مند شد و مدت کوتاهی در کلاس آموزش موسیقی آقای زندی شرکت کرد. نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب می‌شناخت به نواختن سنتور پرداخت و بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت. در هفده‌سالگی به سینما علاقه‌مند شد و برای درک بهتر فیلم‌های روز به آموختن زبان انگلیسی پرداخت. تحصیلات مقدماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر شد و سپس بیست ساله بود که برای ادامه تحصیل به کالیفرنیا رفت. نخست به خواندن سینما روی آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه یوسی‌ال‌ای لیسانس فلسفه گرفت. در همین سال سردبیری نشریه پارس ریویو در لس آنجلس را به‌عهده گرفت و سال بعد به تهران آمد.

همسر داریوش مهرجویی

همسر اول او، فریار جواهریان، معمار معروف ایرانی است که حاصل این ازدواج دو فرزند (مریم و صفا) است. فریار جواهریان متولد خراسان است که در فرانسه بزرگ شده، وی تحصیلات خود را در آمریکا و در دانشگاه‌های تگزاس در آستین، M.I.T و هاروارد به پایان رسانده و مهندسین «مشاور گام ما» را همراه با مهندس فریدون بدر در تهران تاسیس کرده‌اند که تخصصشان در زمینه موزه و باغ می‌باشد. وی همسر داریوش مهرجویی بوده طراحی صحنۀ ۱۰ فیلم از کارهای مهرجویی (از اجاره نشین ها تا درخت گلابی) را بر عهده داشته است.

او بعد از طلاق و جدایی از داریوش مهرجویی گفته: رابطه خوبی با هم داریم و هر دو یا سه روز به هم زنگ می‌زنیم و هر دو یا سه ماه یک بار همدیگر را می‌بینیم، چون ما دو فرزند داریم و همچنان با هم در ارتباطیم. مهرجویی پس از جدایی از همسر اولش خانم فریار جواهریان، با وحیده محمدی فر ازدواج کرد که حالا یک دختر به نام مونا دارد.

زندگی شغلی داریوش مهرجویی

مهرجویی فعالیت هنری خود را در سینما از سال ۴۶ و از سینمای قبل از انقلاب آغاز کرد و تاکنون ۲ بار برنده سیمرغ بهترین کارگردانی و ۲ بار برنده سیمرغ بهترین فیلمنامه شده است.

در سال ۱۳۴۵ داریوش مهرجویی به ایران بازگشت. وی با توجه به علاقه‌اش به دنیای سینما، تصمیم گرفت فعالیت خود را به عنوان کارگردان در این عرصه شروع نماید. حضور وی در دنیای سینما به خودی خود جنجال برانگیز بود. چراکه داریوش مهرجویی در آن زمان تجربه زیادی نداشت و همینطور تازه از ایالات متحده آمریکا به ایران بازگشته بود. تمامی این موارد زمانی که وی اعلام نمود که قصد ساخت فیلمی با نام الماس ۳۳ با بودجه ۲ میلیون دلاری را دارد حاشیه برانگیزتر شدند. در فیلم الماس ۳۳ بازیگران مطرح خارجی مانند نانسی کووَک (بازیگر مطرح تلوزیون آمریکا) نیز حضور داشتند. فیلم الماس ۳۳ یکی از پر هزینه ترین فیلم‌های آن زمان به شمار می‌رفت. ساخت این فیلم شایعات بسیار زیادی برای داریوش مهرجویی به همراه داشت؛ از رابطه او با بازیگر آمریکایی گرفته تا اکران در کشور‌های اروپایی.

این فیلم در ۵ بهمن ۱۳۴۶ در تهران روی پرده رفت و فروش متوسطی داشت. هر چند که فیلم الماس ۳۳ یک پدیده برای سینمای آن دوران محسوب می‌شد اما با شکست تجاری روبرو شد، و توجه منتقدان را هم چندان به خود جلب نکرد. سال ۱۳۴۸ با هم‌کاری غلامحسین ساعدی فیلمنامهٔ گاو را از روی یکی از داستان‌های کوتاه مجموعهٔ عزاداران بیلِ ساعدی نوشت و فیلم کرد. این فیلم جوایز متعددی را در جشنواره‌های بین‌المللی به ارمغان آورد. گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران گشود.

تا قبل از انقلاب ۵۷ او ۵ فیلم ساخت و سپس با شروع انقلاب به فرانسه مهاجرت کرد و یکسال بعد از انقلاب برگشت و در سال ۵۹ فیلم مدرسه‌‌ای که می‌‌رفتیم برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ساخت.

سبک داریوش مهرجویی

داریوش مهرجویی یکی از ستوده‌ترین فیلم‌سازان سینمای ایران به حساب می‌آید. جناب مهرجویی از لحاظ سبک فیلم سازی، چیزی به عنوان زمان و مکان برایش اهمیت ندارد. سوای این قضایا فیلم می‌سازد و این داستان فیلم را جذاب‌تر می‌کند. می‌توان به جرات گفت که همین حرکت‌ها و رخدادها هستند که تصور مخاطب را بی پروا با خود به هر طرف می‌کشانند. همین رخداد‌هایی که ماورای زمان و مکان هستند بیننده را جذب خود می‌کند، غرق در دنیای فیلم و قصه جذاب آن می‌شویم. این هنرمند برجسته، داریوش مهرجویی با همین سبک خاص و استثنایی خود باعث پیشرفت سینمای ایران و دیده شدن فیلم‌های ایرانی در کشور‌های غربی و خارجه شد.

گاهی لازم است با دیدن سبک های آقای مهرجویی محیط استرس آور اطراف خود را رها کنیم و همراه فیلم و فیلمنامه پیش برویم. او همیشه این را می‌گوید که آرزو می‌کنم در هنر، در بند نباشم و خودم را سانسور نکنم. من می‌خواهم در کمال خونسردی بنشینم و هر آنچه که درون من است را بیرون بریزم. دوست دارم در رشته هنری به عقب بازگردم.

فیلم‌های سانسوری داریوش مهرجویی

همانطور که ذکر کردیم، خیلی از فیلم‌های داریوش مهرجویی سانسور شده‌اند. اینکه در آغاز کار و در اوج جوانی آثار ارزشمندات توقیف و پخش نشوند، خیلی دردناک است. شاید داریوش مهرجویی تنها فیلم سازی باشد که فیلم‌هایش هم قبل و هم بعد از انقلاب سانسور و توقیف می‌شد. اما وی خیلی خوب توانست خود را به جلو براند و جوایز نفیسی را از حرفه خود دریافت کند. فیلمی به نام مستند الموت که سناریو در مورد شیعیان و مذهب اسماعیلیون و به طور کلی در مورد اسلام و برای تلویزیون‌ ملی جمهوری اسلامی ایران ساخت. اما این فیلم هرگز پخش نشد و تنها جواب آن‌ها این بود که فیلم گم شده است.

یکی دیگر از فیلم‌های آقای مهرجویی، سینمایی سنتوری بود که در سال ۱۳۸۵ ساخته شد و هیچ وقت اجازه اکران در سینما ها داده نشد. او از اینکه بی دلیل این فیلم را توقیف کرده اند نیز صحبت کرد و گفت هیچ وقت دلیل این کار را نگفتند و من هم متوجه نشدم. جالب است بدانید که این فیلم در جشنواره همان سال، فیلم سنتوری یکی از بهترین فیلم هایی بود که مردم به آن رای داده بودند. اما بعدها بدون کسب اجازه در نمایش خانگی اکران شد و مورد استقبال مردم قرار گرفت.

در اسفند ۱۴۰۰ با صادر نشدن پروانه نمایش جدید برای فیلم لامینور او از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم، این فیلم به شکل رسمی از ترکیب اکران نوروز ۱۴۰۱ خارج شد و تلاش‌های تهیه‌کننده و بیانیه صنف‌های سینمایی برای نمایش عمومی آخرین ساختهٔ مهرجویی بی‌اثر ماند. استدلال مسئولان سازمان سینمایی ایران این بود که دو سال از صدور مجوز نمایش این اثر سینمایی گذشته و این مجوز منقضی شده‌است

فیلم‌های سانسور شده یا توقیفی داریوش مهرجویی

فیلم های داریوش مهرجویی ؛ بهترین فیلم‌ها

داریوش مهرجویی یکی از کارگردانان موج نو ایران و صاحب سبک که دریچه‌ای جدید به روی سینمای ایران گشود آثار فاخری در سال‌های فعالیت خود داشته و می‌توان گفت هر اثرش به نوعی درخشیده از او می‌توان به عنوان اقتباسی‌ترین کارگردان ایران نام برد و آثار بسیار زیادی از او اقباسی از داستان‌‌های معروف جهان است. از معروف‌ترین آثار او:

اجاره‌نشین‌ها فیلم سینمایی کمدی درام به کارگردانی و نویسندگی داریوش مهرجویی محصول سال ۱۳۶۵ است، که در سال ۱۳۶۶ به نمایش عمومی درآمد، پرفروش‌ترین فیلم سال شد و بر اساس نظرسنجی ماهنامه فیلم از بین منتقدان سینمایی در بین فیلم‌های برتر تاریخ سینمای ایران قرار گرفت. اجاره‌نشین‌ها در زمانی ساخته شد که فیلم‌های کلیشه‌ای و شعارزده صحنه سینمای ایران را به تسخیر خود درآورده بودند و از این جهت فیلمی بسیار متفاوت با ارجاعات سیاسی و اجتماعی فراوان است.

هامون فیلمی اجتماعی و سورئالیستی است که در سال ۱۳۶۸ به کارگردانی داریوش مهرجویی ساخته شد. از بازیگران معروف این فیلم می‌توان از خسرو شکیبایی، بیتا فرهی، عزت‌الله انتظامی و فتحعلی اویسی نام برد. این فیلم در نظرسنجی منتقدان و نویسندگان ماهنامه سینمایی فیلم به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران انتخاب شده است. هامون نخستین بار در هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و با آنکه جایزه بهترین فیلم را نگرفت، اما با کسب شش جایزه از جمله جایزه ویژه هیئت داوران و بهترین کارگردانی و فیلمنامه و بازیگر نقش اول مرد، فاتح اصلی جشنواره لقب گرفت. استقبال منتقدان از هامون گسترده و بی‌سابقه بود اما این فیلم مخالفان جدی از میان مدافعان ایدئولوژیک حکومت و تاثیرگذار بر تصمیمات و نظرات مسئولان بلندپایه نظام داشت.

سارا فیلمی به کارگردانی و تهیه کنندگی داریوش مهرجویی محصول سال ۱۳۷۱ است. داستان این فیلم از نمایش‌نامه خانه عروسک اثر هنریک ایبسن الهام گرفته شده‌است. فیلم سارا در کارنامه سینمایی مهرجویی جزو یکی از بهترین و مهم‌ترین کارهایش به‌شمار می‌آید و از نقطه نظری دیگر در کنار عناوینی همچون بانو، پری و لیلا، یکی از بارزترین فیلم‌های او در خصوص زنان است.

لیلا فیلمی ایرانی به نویسندگی و کارگردانی داریوش مهرجویی است که در سال ۱۳۷۶ منتشر شد. این دوازدهمین فیلم بلند مهرجویی است که در سال ۱۳۷۵ ساخته شد و به عنوان بهترین فیلم سال در دوره ۱۲ منتخب نویسندگان و منتقدان در سال ۱۳۷۶ قرار گرفت. این فیلم را می‌توان به نوعی تکمیل‌کننده سه‌گانه سارا و پری محسوب کرد که فیلم‌نامه آن هم‌چون دو اثر قبلی اقتباسی است و بر اساس داستانی نوشته مهناز انصاریان به نگارش درآمده است.

درخت گلابی فیلمی محصول سال ۱۳۷۶ به کارگردانی داریوش مهرجویی است که براساس داستان کوتاهی از مجموعه داستان جایی دیگر نوشتهٔ گلی ترقی ساخته شده‌است. برای موسیقی این فیلم از یکی از قطعات فیلیپ گلاس به نام Mad Rush استفاده شده‌است.

مهمان مامان یک فیلم کمدی خانوادگی به کارگردانی داریوش مهرجویی محصول سال ۱۳۸۲ است. این فیلم بر اساس کتاب مهمان مامان نوشتهٔ هوشنگ مرادی کرمانی و توسط سیمافیلم تولید شده‌است. از فیلم استقبال خوبی شد و در بیست و دومین دوره جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کرد. این فیلم نیز، مانند فیلم اجاره‌نشین‌ها، گوشه‌هایی از جامعهٔ ایرانی و عادات و رفتار آن را با استفاده از شخصیت‌های مختلفی که شاید نمایندهٔ قشرهای مختلف جامعهٔ ایرانی هستند، نشان می‌دهد.

سنتوری یا علی سنتوری فیلمی ایرانی در ژانر درام است. این فیلم ساخته داریوش مهرجویی در سال ۱۳۸۵ خورشیدی است. سنتوری فیلمی است اجتماعی با رویکردی انتقادی که تم اصلی آن تضاد سنت و مدرنیته در جامعه امروز ایران و موضوع آن سقوط هنرمند و خودویرانگری او در جامعه‌ای است که هنر واقعی را برنمی‌تابد و مدام آن را محدود و سرکوب می‌کند. این فیلم توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توقیف شد و از اکران بازماند. و در سال ۱۳۸۹ در شبکه نمایش خانگی پخش شد. فیلم برداشتی آزاد از عقاید یک دیوانه نوشته هاینریش بل است. همچنین خاطرات خانوادگی رامین اسکندری نویسنده غیر حرفه‌ای شیراز در یاداشت‌هایی تحت عنوان بهار سیاه دستمایه اصلی فیلمنامه‌ای شد در ارتباط با زندگی نافرجام برادر ناکام بزرگترش، پیمان اسکندری که در اوج هنر و تحصیل به بیراهه و اعتیاد افتاد و عشقی اشتباه علی‌رغم تلاش خانواده و نزدیکان او را تا مرگ سوق داد. در زمستان ۱۳۹۳، پروژه ساخت سنتوری ۲ به کارگردانی داریوش مهرجویی آغاز شد. این فیلم قرار بود در راستای خط داستانی فیلم سنتوری ساخته شود ولی به سرانجام نرسید.

فیلم های داریوش مهرجویی