منظور از آبریزش دهان در خواب این است که هنگام خواب بزاق اضافی از دهان شخص خارج می شود. همه افراد به صورت منظم بزاق تولید می کنند، همانند زمانی که به خواب می رویم. در بیشتر موارد ریزش آب دهان هنگام خواب به عنوان یک امر طبیعی تلقی می شود. ممکن است تولید بزاق در طول یک روز، بر اساس یک ریتم شبانه روزی متفاوت باشد. به یاد داشته باشید به طور معمول افراد در طول روز و شب بزاق کمی تولید می کنند، اما تولید بزاق در زمانی که خواب هستیم نیز می تواند ادامه پیدا کند. این بزاق برای سلامتی بسیار ضروری و لازم است. در این مطلب دلایل آبریزش دهان در خواب و راه های درمان آن را به شما خواهیم گفت.
آبریزش دهان در خواب
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، ترشح آب دهان زمانی که خواب هستیم یک امر طبیعی است، ولی گاهی اوقات عواقب ناخوشایندی دارد. به طور مثال ترشح بیش از حد آب دهان موجب کم آبی بدن، ترک خوردن لب و دهان، احساس خجالت و بوی بد دهان می شود.
ریزش آب دهان در خواب نشانه چیست؟
بدن معمولا بیشتر از یک لیتر در روز بزاق تولید می کند. بزاق می تواند توسط غدد بزاقی تولید شود و پس از آن بلعیده می شود و دوباره در جریان خون جذب می گردد. ریزش آب دهان هنگامی رخ می دهد که بزاق در دهان جمع شود. پس از آن به جای اینکه بلعیده شود، از لب ها خارج می شود. آب دهان هنگامی که بزاق بیش از اندازه تولید شود، اتفاق می افتد. ممکن است نتوانید بزاق را در دهان خود نگه دارید. در این مواقع معمولا درگیر مشکل بلع می شوید. از شایع ترین علل آبریزش دهان در خواب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. سابقه بیماری
سیستم عصبی می تواند غدد بزاقی شما را تحریک کند. ترشح بیش از اندازه آب دهان می تواند با اختلال نورودژنراتیو در ارتباط باشد. به طور مثال تقریبا ۸۰ درصد از کسانی که درگیر فلج مغزی هستند و ۷۰ درصد از کسانی که به پارکینسون مبتلا هستند، بزاق زیادی تولید می کنند. مشکل در بلع و آبریزش بیش از اندازه نیز ممکن است در نتیجه موارد زیر اتفاق بیفتد:
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
- آسیب تروماتیک مغز
- اپی گلوتیت
- هانتینگتون
- فلج بل
- سکته
۲. عوارض جانبی برخی از داروها
علل ریزش آب دهان هنگام خواب می تواند به عوارض جانبی برخی از داروها نیز مربوط شود. برخی از داروها مانند داروهای ضد روان پریشی، داروهای مورد استفاده برای درمان آلزایمر و آنتی بیوتیک ها می توانند موجب ترشح بیش از اندازه بزاق شوند. بنابراین پیش از اینکه داروی خود را قطع کنید، حتما با پزشک در این خصوص مشورت کنید. ممکن است پزشک داروی دیگری برای شما جایگزین کند.
۳. دندان قروچه
زمانی که فردی دندان قروچه می کند، معمولا درگیر ریزش آب دهان نیز می شود. دندان قروچه می تواند با تنفس دهانی در ارتباط باشد. هنگامی که شخص در زمان خواب دهان خود را باز نگه دارد، بزاق بیشتری از دهانش خارج می شود. تحقیقات نشان می دهد موارد زیر می توانند سبب دندان قروچه شوند:
- زمان خواب کوتاه تر
- خرناس
- روی معده خوابیدن
۴. آپنه انسدادی خواب
یک اختلال تنفسی بسیار معروف وجود دارد که از آن به آپنه انسدادی خواب نام برده می شود. این مشکل می تواند موجب توقف موقت تنفس در خواب شود. توجه داشته باشید تنفس دهانی می تواند آپنه را شدیدتر کند و موجب افزایش ترشح دهان می شود. هنگامی که دهان شما باز است، آب دهان می تواند ساده تر از بین برود. نشانه های آپنه انسدادی به شرح زیر است:
- خروپف، خفگی یا نفس نفس زدن در زمان خواب
- نداشتن تمرکز در طول روز
- خواب آلودگی بیش از حد در روز
- بیدار شدن هنگام شب
- سردردهای صبحگاهی
اگر هر کدام از نشانه های ذکر شده را داشتید، هرچه سریع تر با متخصص صحبت کنید.
۵. رفلاکس معده
یکی از شایع ترین نشانه های بیماری رفلاکس معده، سوزش سر دل است. مشکل در بلع، ترشح آب دهان و دیسفاژی نیز جزو نشانه های شایع این بیماری محسوب می شوند. کسانی که درگیر دیسفاژی هستند، حس می کنند توده ای در گلویشان است که موجب می شود دفع آب دهان بیشتر شود. هم چنین هنگامی که مری شما دچار انسداد شده یا تحریک شده باشد، بدن شما بزاق فراوان تری تولید می کند. زمانی که بزاق بیشتری تولید شود، موجب افزایش ترشح آب دهان خواهد شد.
۶. گرفتگی بینی
یکی از مهم ترین دلایلی که دهان شما در طول خواب باز می شود، می تواند به گرفتگی بینی تان مربوط شود. اگر به علت آلرژی یا سرماخوردگی درگیر احتقان شده باشید، امکان دارد از طریق دهان شروع به نفس کشیدن کنید. توجه داشته باشید این اتفاق ممکن است زمانی که خواب هستید رخ دهد. بزاق می تواند روی بالش شما نیز ترشح شود. انحراف تیغه بینی نیز می تواند نقش زیادی داشته باشد. در داخل بینی، دیوارهای نازک وجود دارند که می توانند یک طرف بینی را از طرف دیگر جدا کنند. نام این دیوارها سپتوم است. به همین خاطر ممکن است خروپف کنید. زمانی که تنفس شما در خواب قطع شود، این شرایط می توانند موجب تنفس دهانی شبانه شوند.
۷. عفونت و آلرژی
اگر درگیر گلودرد استرپتوکوکی، آلرژی فصلی و سرماخوردگی هستید، این شرایط می توانند موجب التهاب سینوس ها شوند. پس از آن راه های هوایی مسدود می شوند. این اتفاق موجب می شود که از راه دهان شروع به نفس کشیدن کنید و آبریزش بیشتری داشته باشید. دیگر عفونت ها نظیر عفونت های سینوسی، التهاب لوزه ها و مونونوکلئوز می توانند منجر به ترشح بیشتر دهان شوند.
۸. بارداری
ترشح بیش از اندازه بزاق در زمان بارداری یک اتفاق شایع در این دوران محسوب می شود. این اتفاق موجب می شود که آبریزش دهان در زمان خواب بیشتر شود. از مهم ترین نشانه های این مشکل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات عاطفی و اجتماعی
- تورم غدد بزاقی
- مشکل در خوابیدن
۹. دیسفاژی
از شایع ترین علل آبریزش دهان در خواب می توان به دیسفاژی اشاره کرد. دیسفاژی مربوط به اختلال بلع است و بیماری هایی مثل بیماری پارکینسون، ام اس و دیستروفی می توانند موجب این بیماری شوند. این بیماری می تواند از عملکرد مناسب ماهیچه ها جلوگیری کند. در پایان سبب خروج بزاق دهان می شود.
۱۰. موقعیت خواب
موقعیت خواب تا حد زیادی می تواند موجب آبریزش دهان در خواب شود. زمانی که شخصی به پشت می خوابد نیروی جاذبه موجب می شود که شخص بزاق بیشتری تولید کند. کسانی که به پهلو و شکم می خوابند، در این شرایط نیروی جاذبه می تواند همه بزاق را به طرف بالش بکشد. به همین خاطر آب دهان به میزان بیشتری ترشح می شود. به یاد داشته باشید گاهی اوقات خوابیدن به سمت پهلو و با دهان باز نیز ممکن است آبریزش دهان را به دنبال داشته باشید. خوابیدن به سمت پشت می تواند به کاهش ترشح آب دهان کمک زیادی کند. یکی از راه های درمانی برای جلوگیری از آبریزش دهان در خواب این است که از چسب دهانی کمک بگیرید.
۱۱. بیماری های دندانی
بزاق اضافی در دهان و لثه ها، نشانگر کرم خوردگی و عفونت هستند. تولید بزاق یکی از بهترین راه ها برای مبارزه با عفونت دهان است.
۱۲. بیماری های عصبی
در حقیقت به ترشح بیش از اندازه بزاق دهان سیالوره می گویند. این مشکل به خاطر یکی از موارد زیر است:
- فلج مغزی
- بیماری پارکینسون
- آسیب مغزی
- سکته مغزی
این بیماری ها موجب می شوند که بلعیدن به سختی انجام شود. بسیاری از افرادی که در بلعیدن دچار مشکل هستند، در طول روز درگیر آبریزش دهان نیز خواهند شد.
درمان آبریش دهان در خواب
معمولا ریزش آب دهان در خواب طبیعی است و به درمان خاصی نیاز ندارد. بااین حال اگر ریزش آب دهان شما شدید است، می توانید برای پیشگیری از این مشکل از دارو درمانی، گفتار درمانی و جراحی کمک بگیرید. برخی از درمان ها بسیار ساده هستند. بهتر است با یک متخصص صحبت کنید تا روش درمانی مناسب شما را تعیین کند. در ادامه به معرفی روش های درمان ریزش آب دهان می پردازیم:
۱. گفتار درمانی
گفتار درمانگر با آموزش تمرینات مختلف ماهیچه های زبان و فک شما را تقویت می کند و موجب بهبود ثبات آن می شود. ممکن است با گفتار درمانی تنفس بهتری داشته باشید، ریزش آب دهان را کاهش دهید و غذاها را بهتر بجوید. به طور معمول برای آن دسته از افرادی که به بیماری های عصبی مبتلا هستند، برای قطع شدن آب دهان دارو تجویز می شود. این داروها می توانند تکانه های عصبی به غدد بزاقی را مسدود کنند. پس از آن ترشح آب دهان کاهش می یابد.
۲. دستگاه فک پایین
دستگاه فک پایین یک نوع وسیله است که در زمان خواب می توانید از آن استفاده کنید. این نوع دستگاه برای کاهش خروپف، دندان قروچه و ترشح آب دهان مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه می تواند با بسته نگه داشتن لب و قرار دادن زبان و دندان ها در محل مناسب، به کاهش آبریش دهان در خواب کمک کنند.
۳. تزریق بوتاکس
یکی از بهترین روش ها برای درمان آبریزش دهان در خواب، تزریق بوتاکس است. تزریق سم بوتولینوم مثل بوتاکس یک درمان بسیار مناسب برای آبریزش بیش از اندازه دهان است. این نوع روش عوارض اندکی دارد. تزریق سم بوتولینوم از تولید بیش از اندازه بزاق جلوگیری می کند. به یاد داشته باشید این نوع تزریق ها راه حل دائمی و همیشگی نیستند. هنگامی که اثرات آن بعد از چندین ماه از بین رفت، می توانید تزریق های بیشتری نیز انجام دهید.
۴. تغییر موقعیت خواب
یکی از ساده ترین راه ها برای درمان آبریزش دهان، تغییر موقعیت خواب است. سعی کنید همیشه به پشت بخوابید. البته هنگام تغییر وضعیت خواب خود، ممکن است به یک بالش جدید احتیاج داشته باشید. کسانی که به پهلو می خوابند، به طور معمول از بالش های ضخیم تری استفاده می کنند. در صورتی که کسانی که روی شکم می خوابند، از بالش های نازک استفاده می کنند. اگر در زمان خواب برای پشت خوابیدن درگیر مشکل می شوید، می توانید بالش های اضافه ای در کنار خود قرار دهید. بالش های اضافه به حفظ موقعیت شما در خواب کمک می کنند.
۵. درمان آلرژی
اگر شب ها با آبریزش شدید دهان روبرو هستید، احتمالا درگیر آلرژی شده اید. درمان آلرژی می تواند موجب باز شدن سینوس های شما شود. هم چنین این امکان را به شما می دهد که به جای تنفس دهانی از طریق بینی نفس بکشید. توجه داشته باشید اگر بتوانید در زمان خواب به جای دهان از راه بینی نفس بکشید، ممکن است آب اندکی از دهان شما خارج گردد.
۶. جراحی
اگر ترشح بزاق بیش از حد معمول باشد، متخصص ممکن است جراحی را به شخص پیشنهاد دهد. چندین مدل جراحی برای درمان این مشکل وجود دارد. از شایع ترین این جراحی ها می توان به کاهش اتصالات عصبی، تغییر مجرای غدد بزاقی و برداشتن غدد بزاقی با جراحی اشاره کرد.
