حبس تعزیری چه مفهومی دارد؟ آشنایی با قوانین حبس تعزیری

حبس تعزیری یکی از مجازات هایی است که به طور کامل در اختیار حاکم است و حدی نیست. این حبس نوعی تادیب به شمار می رود که قابل اجرا است و برخلاف باور عموم قابل فروش نیست. در ادامه با جزئیات بیشتری از این موضوع آشنا می شوید.

مجازات حبس تعزیری

حبس تعزیری مجازاتی است که قابل اجرا بوده و برای مجرم اجرا می شود. این نوع مجازات کاملا در اختیار حاکم است و حدی نیست. حبس مذکور نوعی تادیب به شمار می رود که بر اساس ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی به نظر حاکم واگذار شده است. در ضمن این حکم برای جرایمی در نظر گرفته شده که ریشه شرعی دارند و جزو اعمال حرام به شمار می روند که برای آن ها مجازات خاص و معینی در نظر گرفته نشده است. لازم به ذکر است برخلاف باور عموم مجازات تعزیری قابل فروش یا معاوضه با جریمه نقدی نیست.

تعریف حبس تعزیری

حبس تعزیری حبسی است که نوشته شده و اجرا می شود و با حبس حدی متفاوت است و در اختیار حاکم می باشد. گاه این مجازات مقابل حبس تعلیقی است که درباره مجرم اجرا نمی شود. ولی این نوع حبس اجرا می شود و نوعی تادیب محسوب می شود.

همانطور که اشاره شد حبس تعزیری برای جرایمی در نظر گرفته می شود که دارای ریشه شرعی بوده و جزو اعمال حرام به حساب می آیند ولی مجازات معینی در شرع برای آن ها مشخص نشده است. تعزیر به مجازاتی گفته می شود که مشمول عنوان حد، دیه یا قصاص نبوده و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می شود.

نوع، میزان، کیفیت اجرا و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و دیگر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می گردد. به طور کلی در حبس تعزیری میزان مجازات در شرع تعیین نشده و قانونگذار مجازات آن را تعیین می کند. این نوع حبس به هشت درجه تقسیم شده که درجه ۱ شدیدترین و درجه ۸ سبک ترین آن است.

در شرایطی امکان تخفیف و تبدیل حکم زندان تعزیری به جزای نقدی یا مجازات های جایگزین حبس وجود دارد. در قانون مجازات اسلامی کشور مجازات های تعیین شده به پنج دسته حد، قصاص، دیه، تعزیر و اقدامات تامینی و تربیتی تقسیم می شود. تعزیر مجازاتی است که مشمول حد و قصاص یا دیه نیست و شرایط ارتکاب جرم و میزان مجازاتش در شرع تعیین نشده است.

از جمله مجازات های تعزیری می توان به حبس، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی و … اشاره نمود. هر جرم تعزیری با توجه به طول مدت محکومیت آن یک درجه از درجات مجازت های های تعزیری را مختص می شود.

تعزیر در قانون

تعزیر در قانون و جرم ها به معنی حبس و شلاق تعزیری و جریمه نقدی معنا شده که البته میزان آن با توجه به جرم صورت گرفته متغیر است و توسط حاکم قابل اجرا می باشد. میزان حکم تعزیری از مجازات حدی نمی توان بیشتر باشد. گناهانی که جرم حد شناخته می شوند شامل زنا، قذف، شراب خواری، سرقت، محاربه، ارتداد و لواحق است.

جرایمی که به قصاص منتهی می شوند به طور مثال قتل عمد، ضرب و جرح و … در جرم تعزیری مجرمی که به بیشتر از سه سال حبس محکوم می شود و برایش سوء پیشینه تلقی شود، جرم وی تا دو سال بعد از اجرای حکم و پس از آن مدت سابقه آن ها هم پاک می شود.

امتیازات حکم تعزیری

در حکم تعزیری امتیازاتی وجود دارد که برخلاف سایر مجازات ها بوده و انعطاف پذیری بیشتری دارند. به طوری که گذشت و عفو در این مجازات بیشتر شنیده می شود. البته این امتیازها به تمام مجرمان تعلق نمی گیرد. در صورتی که مجازات سنگین باشد شرایط خیلی سخت می شود.

می توان گفت هر حبسی به جز حبس ابد می تواند جزو مجازات تعزیری باشد.

شلاق تعزیری

هر آنچه که به مجازات تعزیری مربوط است در ارتباط با شلاق تعزیری نیز وجود دارد. در مجازات های تعزیری قاضی و فردی که حکم تعزیری را صادر می نماید می تواند برای متهم امتیازاتی را در نظر بگیرد. از جمله:

• وضعیت روحی
• وضعیت جسمی
• شخصیت و …

در مورد شلاق تعزیری نیز همه موارد بالا در نظر گرفته می شود و نوع و درجه آن در شرع مشخص شده است. شلاق تعزیری در دادگستری و در حضور دادستان اجرا می شود. درباره شلاق حد بایستی گفت در حضور مردم این مجازات اجرا می شود.

همچنین در پایان مطلب در صورت تمایل برای آگاهی از مجازت انواع توهین و مجازات تهمت و افترا روی لینک ها کلیک کنید.