بیمه بیکاری یکی از پوشش های بیمه تامین اجتماعی می باشد که به افراد بیکار تعلق پیدا می کند. بیمه شده ای که بیکار می شود بایستی در عرض یک ماه برای دریافت بیمه بیکاری اقدام نماید. در ادامه مطلب بیشتر با شرایط بیمه بیکاری آشنا می شوید.
شرایط بیمه بیکاری برای دریافت آن
ممکن است به علت اوضاع اقتصادی نابسامان برخی از کسب و کارها به تعدیل نیرو روی آورند و هرزگاهی خبر تعدیل نیروی یک کسب و کار به گوش برسد. با این وجود اطلاع از شرایط و نحوه دریافت بیمه بیکاری می تواند برای افراد بیکار شده مفید باشد. در این مطلب سعی کردیم به بیمه بیکاری و شرایط دریافت آن بپردازیم.
بیمه بیکاری
همانطور که اشاره شد اطلاع از شرایط دریافت بیمه بیکاری، برای همه افراد شاغل ضروری می باشد. اطلاع از این موضوع به فرد امکان می دهد در صورت نیاز برای استفاده از بیمه مذکور، در زمان مناسب اقدامات لازم را انجام بدهد. بیمه بیکاری یکی از پوشش های بیمه تامین اجتماعی می باشد که به افراد بیکار شده از شغل تعلق پیدا می کند.
بیمه شده ای که بیکار می شود تا سی روز باید نسبت به دریافت بیمه بیکاری اقدام کند. فرد باید وضعیت فعلی مبنی بر آماده به کار بودن خود به واحد کار و امور اجتماعی را اطلاع رسانی کند. پس از بررسی و تایید سازمان تامین اجتماعی، مستمری بیمه بیکاری برای وی درج می شود.
مبنای محاسبه مبلغ مستمری بیمه بیکاری از اولین روز شروع بیکاری فرد می باشد. مجموع مقرری بیمه بیکاری سال ۱۴۰۲ نبایستی از حداقل دستمزد وزارت کار سال جاری کمتر و از هشتاد درصد متوسط حقوق فرد، بیشتر باشد. از اولین روزی که فرد بیکار شده می تواند مقرری تعیین شده برای بیکاری را دریافت نماید. قابل ذکر است بیمه بیکاری ۱۴۰۲ عیدی را شامل نمی شود.
برای دریافت بیمه بیکاری می توانید به سامانه بیکاری به آدرس bimebikari.mcls.gov.ir مراجعه و مراحل ثبت نام را انجام بدهید. البته برای پیگیری نهایی باید حتما به صورت حضوری به سازمان مربوطه مراجعه شود. از قانون بیمه بیکاری، بیکار به فرد بیمه شده ای اطلاق می شود که بدون میل و اراده اش بیکار شده و اکنون آماده به کار می باشد و می تواند در محیط کار جدید به فعالیت بپردازد.
به عبارتی از نظر قانون، اگر فرد بیمه شده به دلیل تغییرات ساختار اقتصادی محل کار و با توجه به تشخیص وزارتخانه مربوطه و تایید شورای عالی کار شغلش را از دست می دهد، بیکار موقت شناخته می شود و مشمول قانون بیمه بیکاری می گردد. این قانون درباره بیمه شدگانی که به دلیل حوادث غیر مترقبه همچون سیل، زلزله، آتش سوزی و جنگ شغل شان را از دست می دهند هم صادق است.
شایان ذکر است ارادی یا غیر ارادی بودن بیکاری شخص، با توجه به تشخیص کمیته ای شامل نمایندگان سازمان تامین اجتماعی و اداره کار و امور اجتماعی محل اشتغال بیمه شده تعیین می شود.
چه مدت برای اعلام بیکاری فرصت وجود دارد؟
جهت دریافت مقرری بیمه بیکاری بایستی حداکثر تا یک ماه یا سی روز از تاریخ بیکار شدن این موضوع را به واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی مربوطه اطلاع رسانی کرد و آمادگی تان برای اشتغال مجدد اعلام نمایید. اگر بیشتر از یک ماه از بیکاری فرد گذشته باشد باید با شرح علل قانع کننده و نامه کارفرما به شعبه تامین اجتماعی که کد کارگاه کارفرما در آنجا واقع است، مراجعه کند.
دقت کنید مبلغ بیمه بیکاری اشخاص واجد شرایط از روز نخست شروع بیکاری آنان محاسبه و پرداخت می گردد.
دریافت بیمه بیکاری به چه صورت است؟
در صورتی که شامل موارد زیر باشید می توانید بیمه بیکاری دریافت کنید:
- مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشید
- تبعه کشورهای دیگر نباشید
- مستمری بگیر، بازنشسته یا از کارافتاده نباشید
- تبعه کشورهای دیگر نباشید
- پیش از بی کاری، حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید
- کارفرما، دارای شغل آزاد یا بیمه‌شده اختیاری نباشید
- به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشید
- یک سال قرارداد با پرداخت حق بیمه داشته باشید
- بیکاری خود را تا ۳۰ روز پس از اخراج به اداره کار اعلام نمایید (البته در موارد خاص، بیش از ۳۰ روز نیز امکان‌پذیر است).
در این راستا به نکات زیر نیز دقت کنید:
- افراد بیمه شده ای که به علت بروز حوادث غیر مترقبه نظیر جنگ، سیل، آتش سوزی یا زلزله کارشان را از دست می دهند برای دریافت بیمه بیکاری به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت زمان مشخص نیاز ندارند. این افراد حتی اگر در نخستین روز کاری هم به دلیل این حوادث بیکار شوند در صورت داشتن دیگر شرایط می توانند بیمه مذکور را دریافت کنند.
- اگر کارگران فصلی پیش از یک سال کاری از کارشان اخراج شوند و این بیکاری غیر ارادی باشد، مشمول دریافت بیمه بیکاری هستند.
- اگر سریاز بعد از دو ماه از طی دوران سربازی به محل کارش باز گردد ولی کارفرما وی را استخدام نکند می تواند بیمه بیکاری دریافت کند به شرطی که این موضوع اثبات شود.
تا چه مدتی بیمه بیکاری پرداخت می شود؟
مدت زمان استفاده از بیمه بیکاری به سابقه پرداخت حق بیمه توسط فرد در زمان اشتغال بستگی دارد. با این وجود مدت زمان دریافت بیمه بیکاری برای افراد مجرد از ۳۶ ماه و برای متاهلین بیمه شده از ۵۰ ماه بیشتر نخواهد بود.
برای دریافت بیمه بیکاری چه مدارکی نیاز است؟
برای به جریان افتادن فرایند دریافت بیمه بیکاری بایستی با در دست داشتن مدارک ذیل به واحد های اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه شود:
- اصل و کپی قرارداد یکسال آخر کار یا رای صادرشده
- عکس ۴*۳ جدید (۴ قطعه)
- اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی
- اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی کارت پایان خدمت (برای آقایان)
- پوشه روغنی (یک جلد)
- کپی صفحه اول دفترچه بیمه
- نامه عدم نیاز کارفرما یا معرفی‌نامه کارفرما
در این نامه بایستی اشاره شود که مثلا از تاریخ فلان به حضور شما در مجموعه نیازی نیست. توجه داشته باشید تاریخ مندرج در این نامه بایستی یک روز پس از تاریخ پایان قرارداد و آخرین روز ذکر شده در لیست بیمه شما باشد. به طور مثال اگر تا ۱۴۰۱/۱۰/۳۰ قرار داد دارید بایستی در نامه قید شود از تاریخ ۱۴۰۱/۱۱/۱ به حضور شما در کارگاه یا مجموعه مربوطه نیازی نیست.
در چه صورت بیمه بیکاری قطع می شود؟
بیمه بیکاری در صورتی قطع می شود که فرد بیمه شده موارد زیر را داشته باشد:
- مجدداً مشغول به کار شود
- بدون دلیل موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی خودداری کند
- از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابهی که به او پیشنهاد شده، خودداری کند
- مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود
- با دریافت دستمزد مدت بلاتکلیفی به کار اولیه‌اش برگردد
- فوت کند
- مدت زمان قانونی دریافت مستمری بیکاری بیمه شده (که در بالا درباره نحوه محاسبه آن توضیح داده شد) به پایان برسد
چه کسانی مشمول دریافت بیمه بیکاری نیستند؟
بر اساس آنچه در قسمت اساس استفاده از بیمه بیکاری ذکر شد افراد زیر مشمول دریافت این بیمه نیستند؟
- بازنشستگان و از کار افتادگان کلی، مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند.
- صاحبان مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری، مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند.
- اتباع خارجی مشمول بیمه بیکاری نمی‌شوند.
- کسانی که به هر دلیل استعفا داده‌اند.
- کسانی که به هر دلیل ترک کار کرده‌اند.
- افرادی که کارفرما حق بیمه بیمه بیکاری آنها را پرداخت نکرده باشد.
نکات مهم در مورد دریافت بیمه بیکاری
در راستای دریافت بیمه بیکاری توجه به نکات زیر نیز حائز اهمیت است:
- افرادی که طبق مقررات قانون کار و رای صادره از مراجع حل اختلاف به دلیل کوتاهی در انجام وظایف محوله به آن ها یا نقض آیین نامه های انضباطی محل کار توسط کارفرما اخراج شده باشند، نمی توانند بیمه بیکاری دریافت کنند.
- اگر بعد از پرداخت بیمه بیکاری به بیمه شده، مشخص گردد این بیکاری ارادی بوده فرد بایستی همه مبالغ دریافتی به عنوان مقرری بیمه بیکاری را به سازمان تامین اجتماعی بازگرداند. همچنین اگر بیمه شده با دریافت دستمزد روزهای بلاتکلیفی به کار قبلی اش برگردد نیز باید مبالغ دریافت شده به عنوان بیمه بیکاری را به سازمان تامین اجتماعی برگرداند.
- مقررات بیمه بیکاری از روز نخست بیکاری بیمه شده محاسبه می گردد و قابل دریافت می باشد.
- اگر بیمه شده بیکار، مجددا مشغول به کار گردد ولی اشتغال مجددش را اعلام نکند و با وجود اشتغال به کار، همچنان به دریافت مقرری بیمه بیکاری ادامه دهد، بایستی مقرری بیکاری که از زمان اشتغال دوباره دریافت کرده را به حساب سازمان تامین اجتماعی عودت دهد.
- در مدت دریافت مستمری بیمه بیکاری، برای فرد بیمه رد می شود و این مدت جزو سابقه بیمه ای وی محسوب خواهد شد.
در صورت تمایل برای آشنایی با مراحل دریافت بیمه بیکاری و روش های پیدا کردن سوابق بیمه روی لینک ها کلیک کنید.
