داستان اصول تغذیه کودکان از جایی اهمیت دارد که کودکان مداومت عجیبی در فعالیت های فیزیکی و رشدی دارند و این نیاز آن ها را به یک رژیم غذایی سالم ترکیب شده با تمامی مواد مغذی و ویتامین ها نشان می دهد. پس کودک دلبند خود را با انواع درشت مغذی ها چون پروتئین، کربوهیدرات، فیبر، سبزیجات و …. تغذیه کنید تا بهبودی سلامت او برای همیشه تامین باشد.
اصول تغذیه کودکان با روش های رعایت آن
رعایت اصول تغذیه کودکان با مصرف مواد غذایی زیر همراه است از جمله؛
میوه و سبزیجات:
انتقال انواعی از ویتامین، آنتی اکسیدان و فیبر برای رشد هر کودکی ضروری بوده که مصرف میوه و سبزیجات می توانند کمک کننده باشند تا از خطر ابتلا به بیماری های قلبی و مغزی کاهش دهند.
غلات:
غذا هایی که مصرف آن ها انرژی لازم را برای رشد و یادگیری بهینه تر به کودک می رسانند از جمله؛
- نان
- ماکارونی
- برنج
- سیب زمینی
- غلات صبحانه
- نان سبوس دار
- ذرت
- جو
- و…
لبنیات:
یکی از اصلی ترین بخش های تغذیه ای کودک لبنیات است. بر اساس رشد صعودی پر سرعت کودک، نیاز او برای دریافت انرژی با کمک تغذیه از شیر خشک، شیر مادر و شیر های پر چرب بیشتر می شود. از جمله؛
- شیر
- پنیر
- ماست
- خامه
- کره
- و…
پروتئین:
مواد غذایی سرشار از پروتئین به رشد عضلانی کودک کمک می کنند از جمله؛
- گوشت بدون چربی
- ماهی
- مرغ
- تخم مرغ
- لوبیا
- عدس
- نخود
- و…
مواد معدنی و ویتامین های مفید برای رشد و تقویت یادگیری ذهنی کودک؛
- آهن
- روی
- ویتامین ب ۱۲
- امگا ۳
- و...
آب:
سالم ترین نوشیدنی برای کودک آب است که تاثیرات بسزایی در تقویت دندان ها دارد. پس از گذشت ۶ ماهگی، نوزادان می توانند در کنار تغذیه از شیر؛ آب ولرم نیز مصرف کنند.
چربی و روغن:
نمی توان از چربی های مفید برای رشد کودک چشم پوشی کرد، چربی هایی که هیچ آسیبی را برای سلامت کودک به دنبال نداشته و دارای اثرات مثبت بسیار است. از جمله؛
- روغن زیتون
- روغن آووکادو
- روغن کانولا
- کره
- سس سالاد
- و…
اصلی ترین قسمت های تغذیه ای کودک
شیر:
شیر با وجود دو ماده معدنی باارزش به نام های کلسیم و فسفر، نقش مهمی در رشد استخوان ها، دندان و ناخن های کودک دارد که به سلامتی او منجر می شود.
تخم مرغ:
وعده غذایی مناسب کودک برای رشد و عملکرد بهینه مغزی او، تغذیه از تخم مرغ می باشد که دارای مقادیر فراوانی پروتئین است.
کلم بروکلی:
یکی از مواد غذایی مناسب برای رشد بدنی و استخوانی کودک با وجود فیبر فراوان، کلم بروکلی می باشد.
ماست:
ماست گونه ای از انواع لبنیات بوده که سلامت استخوان و دندان های کودک را تقویت می کند.
سیب زمینی:
از جمله مغذی ترین کربوهیدرات ها سیب زمینی بوده که غذای مناسبی برای کودکان می باشد.
جو دو سر:
ویتامین های موجود در ماده غذایی جوی دو سر چون ویتامین ب، ویتامین ای، پتاسیم و روی به رشد و عملکرد بهینه مغز کمک می کند.
پنیر:
یکی از مواد غذایی سرشار شده به کلسیم، پروتئین، ویتامین ب ۱۲ و فسفر، پنیر می باشد که باعث ایجاد، حفظ و بازسازی بافت های قدیمی بدن می شود.
سیب:
میوه سیب سرشار از عنصر غذایی فیبر است که با مقادیر فراوان انرژی می تواند قند، پتاسیم و فیبر لازم را برای رشد کودک فراهم کند.
ماهی:
ماهی پروتئینی کم چرب بوده که با سرشار پذیری از عناصری چون پروتئین، ویتامین های دسته ب و مواد باارزش معدنی به تقویت بینایی و رشد مغز کمک می کند.
مواد غذایی مورد نیاز برای رشد کودک در هر بازه سنی
غذای کودک یک ساله ( نوزادان ):
هر نوزادی تا پیش از رسیدن به سن ۲ سالگی با کمک شیر مادر تغذیه می شود. در کنار این تغذیه اصلی نیاز نوزاد به تغذیه از شیر خشک نیز احساس می شود. شیر مادر به تنهایی حلالی برای انتقال آهن و روی کافی برای رشد نوزاد نیست، به این منظور در بازه سنی ۶ تا ۹ ماهگی تغذیه از غذا های کمکی دارنده غلات و گوشت کاملا ضروری است.
هرگز پرهیزی برای تغذیه نوزاد از چربی های ضروری نداشته باشید چون تا پیش از ۲ سالگی برای رشد مغز و اعصاب نوزاد حیاتی است.
به این دلیل است که غذا های چاق کننده برای کودک یک ساله عموما دارای چربی های بسیار می باشند.
غذای کودک شش ساله ( نوپا و پیش دبستانی ها ):
در این سن میل به غذا خوری در کودکان متفاوت است، گاه دوست دارند غذا زیاد بخورند و گاه از غذا خوردن دست می کشند. برای این سن؛
کلسیم به رشد، استحکام استخوان ها و سلامت دندان ها کمک می کند. ( با مصرف شیر )
اگر کودک به شیر معمولی حساسیت دارد، بهتر است از شیر بدون لاکتوز تغذیه کند.
منابع غذایی باارزش دیگر برای تامین کلسیم بدن کودک نوپا و پیش دبستانی؛ شیر سویا، توفو، ماهی ساردین، آب پرتقال، غلات، بلغور، جو دو سر و …
مصرف مکمل های کلسیم توسط پزشکان به کودکان تجویز می شوند.
تغذیه از مواد غذایی سرشار شده از فیبر چون؛ میوه، سیزیجات، غلات و حبوبات که به بهبود یبوست و پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی منجر می شود.
غذای کودکان بالای شش سال ( کودکان دبستانی ):
در بازه سنی ۷ سال به بالا کودکان باید از انواع مواد غذایی سرشار از پروتئین تغذیه نمایند از جمله؛ گوشت قرمز، انواع گوشت سفید، لوبیا، تخم مرغ، شیر، کره بادام زمینی و همچنین افراطی گذاری در مصرف مواد قندی، چربی و سدیم دار را کنار بگذارند چون موجب افزایش وزن و ایجاد مشکلات خطر آفرین سلامت آن ها می شوند.
والدین عزیز توجه داشته باشند تا کودک روی به مصرف مواد غذایی مضر، بدون ارزش غذایی و با کالری بالا چون کیک، آب نبات، چیپس، پفک و … نداشته باشد.
برای این منظور خود میان وعده هایی را برای کودک آماده سازید تا او از آن ها تغذیه نماید.
غذای کودکان زیر سیزده سال:
با رسیدن به سن بلوغ کودکان به کالری بیشتری برای تامین انرژی بدنی خود نیاز دارند اما روی به مواد غذایی بی ارزش چون فست فود ها می برند این کودکان به حفظ تناسب بدن خود اهمیت نمی دهند و کالری های فراوانی را به خود می رسانند.
نیاز به کلسیم در این بازه سنی بیشتر بوده چون اصلی ترین توده استخوانی در گذر زمانی این فصل شکل می گیرد پس کودک را به تغذیه از انواع محصولات لبنی تشویق کنید.
دختران نوجوان با رسیدن به سن بلوغ درگیر عادت های ماهیانه می شوند و به علت از دست دادن خون نیاز به عنصر آهن بیشتری دارند.
پسران نوجوان نیز به این علت که بیشتر ساختار بدنی آن ها ماهیچه ای است در نتیجه به مصرف پروتئین بیشتر نیاز دارند.
محدود سازی دو ماده غذایی در رژیم کودک
شکر:
تغذیه از مواد قند دار جدای از شکل دهی بلوغ زودرس، موجب افزایش قند خون و پوسیدگی دندان های کودک می شوند. بهتر است برای تشویق کودک از کشک یا لواشک های بهداشتی استفاده نمایید.
پس مصرف شکر را برای کودک محدود کنید.
قند های میوه و قند موجود در شیر، طبیعی هستند و آسیبی را به کودک وارد نمی سازند.
در ازای استفاده از مواد شیرین کننده سمی از شیرین کننده هایی چون شکر قهوه ای، عسل یا شیرین برگ استفاده کنید.
چربی:
اسید های چرب را کنار بگذارید و چربی های گیاهی چون مغز ها و دانه ها، زیتون، آووکادو، غذا های دریایی را اولویت قرار دهید چون تمامی منابع حیوانی دارای چربی های سخت هستند.
نکات لازم برای آگاهی از افزایش وزن سالم و اصول تغذیه کودکان
به کودک فرصت ندهید تا با مصرف آب و نوشیدنی های فراوان خود را سیر کند چون مصرف بیش از اندازه آن اشتهای کودک را به صفر می رساند.
درست است که مصرف آب و مایعات در سنین نوزادی تا نوجوانی برای همه مهم است اما بهتر است برای تقویت و تنظیم اشتهای آن ها پیش از مصرف نوشیدنی، خوراکی های غذایی سرو کنید.
بهتر است به کودکان نوشیدنی های شیرین چون نوشابه و آب میوه کمتر داده شود یا مصرف آن را به حداقل برسانید.
کودکانی که در آن ها نیاز به افزایش وزن است بهتر است ساعات برنامه ریزی شده غذایی را کنار بگذارید تا او هر زمان که گرسنه شد و میل به غذا خوری داشت، غذا را میل کند.
والدین عزیر در این روش همیشه وعده های سالمی را برای تغذیه و رشد کودک آماده کنید تا او در هر زمان که احساس گرسنگی داشت، شروع به خوردن آن ها کند.
برای تمامی کودکان نیاز نیست که افزایش وزن او همراه با پرخوری های بیش از اندازه باشد. اگر کودک وزن ایده آلی دارد نباید تشویقی برای پرخوری او انجام دهید اگر هم که کمبود وزن دارد، تشویق او اجباری است.
افزایش وزن با بالا رفتن سطح کالری رابطه تنگاتنگ دارند. پس اگر کودک غذای زیادی را نوش جان می کند پس به او فرصت دهید تا تحریکات بدنی نیز داشته باشد. چون آهسته این افزایش وزن سلامتی کودک را با خطر تهدید می کند.
یکی از راه های آموزش تغذیه سالم مراجعه به یک متخصص اطفال است. او با دانش کافی در زمینه چگونگی افزایش وزن کودک با مواد غذایی سالم بهتر می تواند برنامه رژیم غذایی را طراحی کند تا اینگونه کمی از استرس والدین کم شود.
